...ένα λυχνάρι, φωτίζει τα σκοτάδια του καιρού μας!

Ο ΗΛΙΑΣ ΚΑΡΑΒΟΛΙΑΣ

με ένα λυχνάρι, φωτίζει τα σκοτάδια του καιρού μας!

Κυκλοφορεί στο διαδίκτυο εδώ και καιρό: πατέρας ρωτάει τον ενήλικα γιό του γιατί δεν βρίσκει επιτέλους μια δουλειά, αφού κατάφερε και πήρε το πτυχίο. Και αυτός του απαντάει: «Είμαι you tuber, influencer στο Instagram, πάω για ambassador, αλλά και top scorer στο gaming tournament. Kαταλαβαίνεις πατέρα ότι δεν μου περισσεύει χρόνος για τίποτα άλλο». 

Οι νέοι φυγάδες – Στις ρίζες της ελληνικής παρακμής

 Καραποστόλης Βασίλης

Είναι αλλόκοτο το θέαμα μιας κοινωνίας που ενώ απειλείται, αφήνει τις λίγες δυνάμεις της να σκορπίζουν, λες και δεν είναι δικές της και δεν της στοιχίζει να χάνονται. Μοιάζει σαν ο εγκέφαλος να μη μπορεί να δώσει τις απαραίτητες εντολές στους μυς και στα νεύρα. Όλα δείχνουν πως σ’ αυτήν την αδυναμία έχει αιχμαλωτισθεί η ελληνική κοινωνία. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Πελαγωμένη, παρακολουθεί τους βραχίονές της να απεργούν επιδεικτικά. Βλέπει μια μεγάλη μερίδα της νέας γενιάς να κλείνει τα μάτια της στην πραγματικότητα και να τρέχει προς τα εκεί όπου ακούγονται θόρυβοι, δυνατή μουσική, σε μια αναταραχή μέσα στην οποία πασχίζει να βουλιάξει, ώστε να μη σκέπτεται τίποτα το δυσάρεστο, απ’ αυτά που βασανίζουν τους μεγαλύτερους.

Η οδός των Ελλήνων - Ένας δρόμος στη Νάπολη με μια απίστευτη ιστορία

Ζακ Μπουσάρ: "Είστε εγκληματίες όταν δεν δίνετε τον θησαυρό της ελληνικής γλώσσας στα παιδιά σας"!

Ζακ Μπουσάρ:

• ''Ο εξελληνισμός του πλανήτη δεν έχει τελειώσει. Έχει αρχίσει με τους Ρωμαίους, το αίσθημα της κουλτούρας αρχίζει με τους Ρωμαίους. Οι Ρωμαίοι λένε τι είναι η επιστήμη, τι είναι η Φιλοσοφία, τι είναι η πολιτική σκέψη. Όταν ένας Γιακούτ στη Σιβηρία μαθαίνει ρωσικά και μαθαίνει ότι υπάρχει η επιστήμη, χωρίς να το καταλαβαίνει εξελληνίζεται, μπαίνει στην καρδιά του πολιτισμού. Είναι ιδέες και σκέψεις που υπάρχουν στον Αριστοτέλη, στον Πλάτωνα. Αυτός ο εξελληνισμός του πλανήτη είναι ένα φαινόμενο που συνέχεια εφαρμόζεται και εξελίσσεται.''

Συνέντευξη στην Πόλυ Κρημνιώτη
 Τον συναντήσαμε μεσημέρι στο Θέατρο Τέχνης στην οδό Φρυνίχου. Μερικές ημέρες πριν έφτασε στην Αθήνα από το Μόντρεαλ όπου ζει και διδάσκει την αρχαία και τη νέα ελληνική. Αυτή τη φορά τον έφερε στη δεύτερη πατρίδα του, όπως ονομάζει τη χώρα μας, το Φεστιβάλ Αναλόγιο της Σίσυς Παπαθανασίου και η παρουσίαση του έργου «Φιλοθέων πάρεργα» του Νικόλαου Μαυροκορδάτου.
Ο ίδιος αφιέρωσε πολλά χρόνια από τη ζωή του για τη μετάφραση του «πρώτου νεοελληνικού μυθιστορήματος», που μας το συστήνει ως «ριζοσπαστικό κείμενο» που εισάγει τον πρώιμο Νεοελληνικό Διαφωτισμό στα ελληνικά.
Ευγενής και μειλίχιος, αρχίζει να ξεδιπλώνει ήρεμα την αφήγησή του. Από τον Αριστοτέλη, τον Πλάτωνα και τον Μαυροκορδάτο μέχρι τους πρόσφυγες της Μεσογείου και τους Ινδιάνους του Κεμπέκ, ο διακεκριμένος ελληνιστής, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ και ακαδημαϊκός Ζαν Μπουσάρ μιλάει για τις αξίες και τις αρχές τις οποίες οφείλουμε να σεβόμαστε, για τη γλώσσα και τη χώρα μας, για τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, τον υπερρεαλισμό και τον Εμπειρίκο, για τις μεταφράσεις του, τη μεγάλη αγάπη και σεβασμό που τρέφει στη γλώσσα και στον πολιτισμό μας.
* Γιατί να ασχοληθούμε σήμερα με τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό, την ώρα που η Ελλάδα, η Ευρώπη περιδινίζονται σε μια πολύπλευρη κρίση, όταν στη Μεσόγειο οξύνεται το προσφυγικό;
Σήμερα εμείς οι δυτικοί το σύνθημα της Γαλλικής Επανάστασης «Ελευθερία – Ισότητα – Αδελφοσύνη», Δικαιοσύνη που πέρασε στον Νεοελληνικό Διαφωτισμό μέσω των κειμένων του Ρήγα και του Κοραή, οφείλουμε να το σεβόμαστε, να είμαστε συνεπείς με τις αρχές που από γενιές διαλέξαμε για μια συνεπή κοινωνική ζωή. Ωστόσο, ο 20ός αιώνας, με την αποικιοκρατία, τη δουλεία, την εκμετάλλευση λαών μας πείθει ότι οι αρχές του Διαφωτισμού παραμένουν σε αρκετά σημεία τους ανεφάρμοστες. Σήμερα δε πρέπει να μελετήσουμε εκ νέου τις αρχές του ανθρωπισμού και της δημοκρατικής κοινωνίας, ώστε να καλυτερέψουμε την κοινωνία στην οποία ζούμε. Έχουμε παραδείγματα και στην Ευρώπη και την Αμερική, όπου το θέμα των μαύρων που δολοφονούνται καθημερινά από αστυνομικούς δεν έχει ακόμα λυθεί. Φοβάμαι ότι μπαίνουμε ξανά σε έναν μεσαίωνα όπου σκοτώνονται άνθρωποι γιατί δεν έχουν το ίδιο χρώμα, την ίδια θρησκεία.
* Εσείς τι διδαχτήκατε από τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό;
Μελετώντας τις προσπάθειες που έκαναν τότε οι άνθρωποι για να καλυτερέψουν τις συνθήκες ζωής του ανθρώπου και της πολιτικής κοινωνίας, να εφαρμόσουν πρακτικά δικαιοσύνη, ελευθερία, ισονομία σε μια πολιτική κοινωνία και σε μια εποχή πολύ δύσκολη, βλέπω ότι οι αρχές που διέπουν σήμερα την πολιτική ζωή διαμορφώνονταν τότε. Γι’ αυτό προσωπικά είμαι υπέρ της ελευθερίας όλων των λαών, ακόμα και των Ινδιάνων της πατρίδας μου, του Κεμπέκ. Με δυο λόγια, αν οι αρχές αυτές είναι παγκόσμιες, δεν μπορούμε να πούμε ότι εφαρμόζονται μόνο για μας και όχι για τους άλλους. Κι εκεί είναι το πρόβλημα τώρα. Αν οι πρόσφυγες χτυπάνε την πόρτα μας, πρέπει να εφαρμόσουμε τις αρχές μας και να αντιμετωπίσουμε τα προβλήματα της σημερινής πολιτικής κατάστασης με την ίδια λογική, δηλαδή με ανθρωπισμό.
* Έχουν διδαχτεί οι Έλληνες από τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό;
Νομίζω ότι έχουν διδαχτεί. Όμως, τολμώ να πω πως υπάρχουν ακόμα μεταγενέστερα εφευρήματα, όπως το κρυφό σχολειό ή ότι η ελληνική επανάσταση ξεκίνησε στην Αγία Λαύρα.
* Συμφωνείτε με την άποψη ότι δεν υπήρξε Νεοελληνικός Διαφωτισμός;
Μετά τους μελετητές που ασχολήθηκαν με τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό είναι φαιδρό να αναρωτιέται κανείς αν υπήρχε.
* Σήμερα τι δεν γνωρίζουμε για τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό;
Πάρα πολλά, γιατί πολλά κείμενά του δεν είναι ακόμα προσιτά. Πρέπει να μεταγλωττιστούν, όπως τα «Φιλοθέου πάρεργα». Εγώ είμαι ένας απλός θνητός, μικρός νεοελληνιστής, αν και μεγάλος στην ηλικία, και προσφέρω στην επιστήμη κείμενα που στο εξής είναι προσιτά γιατί εξηγούν το πώς κατάφεραν οι Έλληνες να δημιουργήσουν συνθήκες για να ελευθερωθούν, να φτιάξουν κράτος, να φτιάξουν Παιδεία. Είναι μεγάλη υπόθεση ο απλός φιλόλογος να βάζει στην αγορά των ιδεών κείμενα που πριν ήταν βουβά. Νομίζω ότι είναι επείγον να έχουμε μια μεταγλώττιση των κειμένων της εποχής γιατί γράφτηκαν σε μια γλώσσα που δεν είναι πια προσιτή. Για παράδειγμα, τα “Φροντίσματα” του Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου του Εξαπορήτων, που μιλούν για την ηθική, είναι γραμμένα στην αρχαία ελληνική και δεν διαβάζονται πια σήμερα. Περιμένουμε ακόμα έναν ελληνιστή που θα μεταφράσει το κείμενο στα νέα ελληνικά. Γι’ αυτό και πέρασα 45 χρόνια της ζωής μου στο να βγάλω από την ντουλάπα έναν πολύ σπουδαίο συγγραφέα, τον Νικόλαο Μαυροκορδάτο και μετέφρασα το «Φιλοθέου πάρεργα», το πρώτο νεοελληνικό μυθιστόρημα.
* Πώς εισήγαγαν τα “Φιλοθέου πάρεργα” τον νεοελληνικό διαφωτισμό;
Ο Μαυροκορδάτος άρχισε να γράφει το «Φιλοθέου πάρεργα» πριν από τρεις αιώνες ακριβώς. Τότε δεν υπήρχε στα ελληνικά κανένα φιλοσοφικό μυθιστόρημα. Το γράφει σε μία λόγια γλώσσα, γιατί πιστεύει ότι μπορεί να διαβαστεί και στη Δύση. Εκεί μέσα έχει μαζέψει όλες τις γνώσεις που μπορούσε να έχει ένας λόγιος Φαναριώτης από τη Δύση και την Ανατολή. Έτσι βρίσκουμε τον πρώιμο Διαφωτισμό της Δύσης και την «Εποχή των τουλιπών» σε ένα κείμενο. Είναι ένα κείμενο τόσο προοδευτικό για την εποχή, που η πρώτη του έκδοση θα γίνει το 1800 στη Βιέννη.
* Γιατί είναι τόσο προοδευτικό αυτό το κείμενο;
Αυτό το μυθιστόρημα είναι η εφαρμογή του κριτικού νου, εκεί βρίσκεται ο ριζοσπαστισμός του. Έτσι εισάγει τον πρώιμο Νεοελληνικό Διαφωτισμό στα ελληνικά, δηλαδή κάνει κοινωνούς αυτού του πνευματικού κινήματος όσους μιλάνε την ελληνική γλώσσα.
* Ποια είναι τα νεωτερικά στοιχεία που εισήγαγε, στην εποχή του, στη λογοτεχνία;
Το ότι είναι μυθιστόρημα και ο χρόνος της συγγραφής του ταυτίζεται με τον χρόνο του μύθου. Είναι ένα μυθιστόρημα που μιλάει για σύγχρονά του γεγονότα. Ο Κωσταντάς το χαρακτηρίζει μυθώδη ιστορία, γιατί η λέξη μυθιστόρημα δεν υπήρχε ακόμα στα ελληνικά. Ο Μαυροκορδάτος χρησιμοποιεί μια γλώσσα κοινή ελληνιστική, τη γλώσσα των λογίων και γι’ αυτό και οι Δυτικοί, όταν διάβασαν χειρόγραφα από το έργο ή διάβασαν το «Περί καθηκόντων», θαύμασαν τη γλώσσα του. Είπαν, μα τι ωραία ελληνικά γράφει, γιατί έχει ένα ύφος και χρησιμοποιεί γλαφυρή γλώσσα, την οποία δεν μπορούσε όμως να διαβάσει ο απλός άνθρωπος της εποχής.
* Πού συναντιέται ο Νεοελληνικός Διαφωτισμός και ο υπερρεαλισμός, στους οποίους επικεντρώνετε το επιστημονικό σας ενδιαφέρον;
Η δουλειά που έκανα για τα «Φιλοθέου πάρεργα», να βρω τα χειρόγραφα, να τα συγκρίνω μεταξύ τους, να φτιάξω κριτική έκδοση με κριτικό υπόμνημα και στη συνέχεια να κάνω τη μετάφραση στα γαλλικά, μου έφαγε 15 χρόνια. Αλλά είναι κτήμα ες αεί, γιατί μετά μπορούν να υπάρξουν πιο εύκολα άλλες μεταφράσεις. Η πρώτη μετάφραση είναι δύσκολη. Όταν τελείωσα αυτή τη μετάφραση, που ήθελε μεγάλη έρευνα στο λεξιλόγιο, έπιασα την ποίηση του Εμπειρίκου, που από χρόνια την κοίταγα κι έλεγα ότι κάποια μέρα θα κάνω μια βουτιά μέσα της. Όλοι μου έλεγαν ότι είναι αυτόματη γραφή, ότι είναι ακαταλαβίστικα. Δεν ξέρω για ποιον λόγο, αλλά είχα την προετοιμασία να μπω και να μεταφράσω. Η λεξικολογική έρευνα που έκανα για τον Νεοελληνικό Διαφωτισμό με προετοίμασε για τη μετάφραση των υπερρεαλιστών.
* Με ποιον τρόπο σας προετοίμασε;
Πρώτα πρέπει να ξέρει κανείς τη μητρική του γλώσσα. Και τολμώ να πω ότι έμαθα ξανά τη μητρική μου γλώσσα μεταφράζοντας. Δηλαδή, έβαλα ως στοίχημα ότι θα μπορούσα να μεταφράσω το μυθιστόρημα του Μαυροκορδάτου στην κλασική γαλλική, χρησιμοποιώντας μόνο λέξεις που έχουν εμφανιστεί στα γαλλικά πριν από τη Γαλλική Επανάσταση, όχι μετά. Οπότε έκανα μια μεγάλη έρευνα πάνω στη γλώσσα μου κι αυτό με βοήθησε στη μετάφραση του Εμπειρίκου. Είναι όμως και κάτι άλλο. Η συγγένεια που νιώθει κανείς ξαφνικά με τα κείμενα. Εγώ αυτή τη συγγένεια με τη σκέψη και τον στοχασμό του Μαυροκορδάτου την είχα. Έτσι μπήκα μέσα στο έργο του με συμπάθεια. Όταν ήμουν φοιτητής στην πατρίδα μου είχα μια ιδιαίτερη συμπάθεια για τον Γαλλικό Διαφωτισμό και τους Γάλλους υπερρεαλιστές. Αυτό με βοήθησε πολύ ώστε να κάνω αυτές τις μεταφράσεις. Κακά τα ψέματα, η μετάφραση είναι μια ερωτική πράξη. Αν δεν αγαπάς το κείμενο, φαίνεται αμέσως στη μετάφραση.
* Η γλώσσα είναι αυτή που σας ώθησε να μελετήσετε τον ελληνικό πολιτισμό;
Είναι η γλώσσα η ελληνική. Εγώ αποφάσισα να γίνω νεοελληνιστής σε ηλικία 12 ετών. Πριν αρχίσω τα αρχαία ελληνικά στο σχολείο, γιατί μαθαίναμε πολλά χρόνια αρχαία ελληνικά, με μάγευαν τα γράμματα της ελληνικής το ψ, το ξ, το ω. Ίσως το σύστημα που είχαμε στο σχολείο τότε στο Κεμπέκ, όπου μαθαίναμε λατινικά και αρχαία ελληνικά, με έκανε να πιστεύω ότι η ελληνική γλώσσα είναι η πιο τέλεια γλώσσα στην έκφραση και τη σκέψη.
* Θέλετε να μας το εξηγήσετε αυτό;
Ο εξελληνισμός του πλανήτη δεν έχει τελειώσει. Έχει αρχίσει με τους Ρωμαίους, το αίσθημα της κουλτούρας αρχίζει με τους Ρωμαίους. Οι Ρωμαίοι λένε τι είναι η επιστήμη, τι είναι η Φιλοσοφία, τι είναι η πολιτική σκέψη. Όταν ένας Γιακούτ στη Σιβηρία μαθαίνει ρωσικά και μαθαίνει ότι υπάρχει η επιστήμη, χωρίς να το καταλαβαίνει εξελληνίζεται, μπαίνει στην καρδιά του πολιτισμού. Είναι ιδέες και σκέψεις που υπάρχουν στον Αριστοτέλη, στον Πλάτωνα. Αυτός ο εξελληνισμός του πλανήτη είναι ένα φαινόμενο που συνέχεια εφαρμόζεται και εξελίσσεται.
* Το κατανοούμε αυτό οι Έλληνες;
Δεν ξέρω. Αλλά εμένα μου έκανε εντύπωση όταν ήμουν μικρός. Και τότε είπα, ότι για να κατέχω καλύτερα τα αρχαία ελληνικά, πρέπει να μάθω τα νέα ελληνικά. Και ήρθα εδώ και είπα στον δάσκαλό μου, τον Δημαρά, ότι θέλω να γίνω ελληνιστής, αλλά ήρθα να μάθω νέα ελληνικά για να κατέχω καλύτερα τα αρχαία. Εκείνος μου πρότεινε να κάνω το αντίθετο, δηλαδή με τις γνώσεις που είχα για την αρχαία Ελλάδα να μελετήσω τη νεώτερη Ελλάδα και να δω το τι χρωστάμε στους αρχαίους. Κι αυτό έκανα.
* Μελετώντας τον σύγχρονο ταυτόχρονα με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό σήμερα πού καταλήγετε;
Πονάω όταν βλέπω ότι μερικοί Έλληνες υποτιμούν την πατρίδα τους και τη γλώσσα τους. Πώς το επιτρέπετε αυτό το πράγμα; Την άλλη εβδομάδα, που θα γυρίσω στο Μοντρεάλ πρέπει να κάνω μια διάλεξη σε φοιτητές για την αξία της ελληνικής γλώσσας για να τους πείσω ότι δεν μαθαίνεις νέα ελληνικά όπως μαθαίνεις ολλανδικά. Μαθαίνεις νέα ελληνικά και ξέρεις καλύτερα τη μητρική σου γλώσσα, τη γαλλική, διαπιστώνοντας ότι οι ρίζες των λέξεων έχουν την πηγή τους από τα ελληνικά. Αλλά δεν είναι μόνο οι λέξεις, είναι όλο το σύστημα της σκέψης, το πώς λειτουργεί το πνεύμα μας. Είμαστε ορφανά παιδιά του Αριστοτέλη, είτε το θέλουμε είτε δεν το θέλουμε. Η αξία του συλλογισμού, της επιστήμης, της γνώσης έρχεται από ‘κεί. Ακόμα και ο Σιου ο Ινδιάνος, που δεν ξέρει καν που πέφτει η Ελλάδα, εάν πιστεύει σε ορισμένες αρχές στην πολιτική, την επιστήμη ακόμα και στον θεό, οφείλεται σε ανθρώπους που κουβαλούσαν τον ελληνισμό μέσα τους, χωρίς να το ξέρουν καμιά φορά.
* Τι είναι ελληνισμός για σας;
Είναι μια φιλοσοφία ζωής. Το να ζεις ως λογικό και πολιτικό ον.
* Δεν είναι μόνο επιστημονικό ενδιαφέρον;
Όχι. Το πρώτο πράγμα στον ελληνισμό είναι ο ανθρωπισμός. Και ανθρωπισμός δεν είναι να ξέρεις γράμματα, αλλά να έχεις αισθήματα, να σέβεσαι τον άλλο γιατί είναι απλός θνητός σαν κι εσένα. Ο ελληνισμός είναι μοναδικό εργαλείο γνώσης, αλλά είναι και συνθήκη ζωής. Έχω μελετήσει πολλά χρόνια τα λατινικά, τα ελληνικά, τα σανσκριτικά, τα εβραϊκά. Σε καμία άλλη κουλτούρα δεν βρίσκουμε αυτό που βρίσκουμε στους αρχαίους Έλληνες, αλλά και στους σύγχρονους Έλληνες. Στη Δύση ελληνισμός σημαίνει νους, λογική, επιστήμη, φως κ.λπ. Όταν μαθαίνεις αυτό το πράγμα και έρχεσαι στην Ελλάδα, βλέπεις να είναι το άλλο στοιχείο που κράτησαν οι νεοέλληνες, το πάθος, το παράλογο. Το δύσκολο είναι να ξανακάνεις μια σύνθεση από τις δύο αυτές πλευρές. Αλλά είναι οι δύο πλευρές του ίδιου νομίσματος.
* Ποια είναι η εικόνα της Ελλάδας σήμερα στο διεθνές τοπίο;
Καλώς ή κακώς, για τους πολλούς είναι η Φλόριδα της Ευρώπης. Βλέπετε πόσοι έρχονται εδώ και δεν ξέρουν καλά την Ιστορία, το τι χρωστάνε στον ελληνισμό. Τη λέξη ελληνισμός τη χρησιμοποιώ με την καβαφική της έννοια, με την έννοια του πολιτισμού. Εγώ ως καθηγητής, ως δάσκαλος ξέρω ότι μπορώ να πείσω ανθρώπους ότι η εκμάθηση της ελληνικής είναι πιο σπουδαία από την εκμάθηση της ρωσικής ή της ισπανικής, γιατί πάει στην καρδιά του πολιτισμού. Η έννοια του πολιτισμένου πολίτη δίνει σημασία στην κουλτούρα του νου, των γραμμάτων και των αισθημάτων και στην πολιτική ζωή.
* Γιατί διαδίδετε τη νεοελληνική λογοτεχνία;
Γιατί πιστεύω ότι έχει ένα ιδιαίτερο άρωμα, αλλά και ουσία. Ο κάθε σημερινός Έλληνας έχει τη δική του φιλοσοφία περί θεού, πολιτικής και ζωής. Αυτό είναι κάτι που δεν το βλέπουμε σε πολλές κουλτούρες όπου οι γλώσσες είναι ρηχές.
* Όμως η ελληνική λογοτεχνία θεωρείται ότι είναι καταδικασμένη γιατί γράφεται σε μια “μικρή” γλώσσα.
Γι’ αυτό και χρειάζεται να μεταφραστεί, αλλά από μεταφραστές με ταλέντο, γιατί εύκολα μπορεί ένας μεταφραστής να θάψει έναν λογοτέχνη.
* Το ότι ο Καβάφης και ο Καζαντζάκης διαβάζονται τόσο πολύ διεθνώς οφείλεται τους μεταφραστές τους;
Σ’ αυτές τις δύο περιπτώσεις, ακόμα και μια μέτρια μετάφραση βοηθάει γιατί στην περίπτωση του Καζαντζάκη δεν είναι η γλώσσα του που μαγεύει, αλλά η σκέψη, τα πρόσωπα, αυτό που φτιάχνει, ενώ στην περίπτωση του Καβάφη ο κάθε ξένος νομίζει ότι αναγνωρίζει σύμβολα τοτέμ που ήξερε. Γι’ αυτό και στην πρώτη ανάγνωση κάθε ξένος αναγνώστης νομίζει ότι καταλαβαίνει τι λέει ο Καβάφης, γιατί είναι σαν να απευθύνεται σ’ αυτόν. Αλλά σύμφωνα με μια σκέψη ενός Γάλλου κριτικού, ο ποιητής είναι αυτός που λέει κάτι άλλο απ’ αυτό που μοιάζει να λέει, αλλά μιλάει και γι’ αυτό που μοιάζει να μιλάει. Δηλαδή ένας ποιητής που μιλάει για ένα λουλούδι ίσως εννοεί ταυτόχρονα μια κοπέλα, αλλά μιλάει για ένα λουλούδι, οπότε πρέπει το λεξιλόγιο που χρησιμοποιεί να είναι συνεπές μ’ αυτό που περιγράφει. Γι’ αυτό τα βρήκα εγώ με τον Εμπειρίκο.
* Τον Εμπειρίκο τον μελετήσατε, τον μεταφράσατε. Τον γνωρίσατε;
Δυστυχώς όχι, παρ’ ότι ήταν στην Αθήνα όταν ήμουν κι εγώ εδώ φοιτητής. Αλλά δεν μου είπε ποτέ κανένας να πάω να τον γνωρίσω. Από τότε διάβαζα τα ποιήματά του, αλλά δεν μπορούσα να πιαστώ από πουθενά, παρά μόνο από τη μουσική των λέξεων. Είχα, δεν ξέρω πώς να το πω, το ταλέντο ίσως, και έβρισκα τους κώδικες στην ποίησή του. Ανακάλυψα ότι τα πάντα στην ποίηση του Εμπειρίκου έχουν σχέση με τον έρωτα.
* Ποιο είναι το στοιχείο εκείνο που κάνει καλό έναν μεταφραστή;
Ο καλός μεταφραστής λέει πολλές φορές όχι. Όταν δεν μπορώ να μεταφράσω ένα έργο, προτιμώ να πω όχι. Για τον Εμπειρίκο, τον δίδασκα και δεν καταλάβαινα ακόμα καλά – καλά τι εννοούσε. Άρχισα να τον καταλαβαίνω την ημέρα που άρχισα να τον μεταφράζω. Ο μεταφραστής πρέπει να έχει ταλέντο αυτό δεν διδάσκεται. Πρέπει όμως οπωσδήποτε να αγαπάει το έργο που μεταφράζει.
(Από dinfo)

8

ΠΗΓΗ

H Φυσική στο Γυμνάσιο.

 Η Φυσική του Γυμνασίου, σε ενότητες.

• users.sch.gr/agkoutsias/

Μοναχική παρέλαση στο Νέο Σούλι Σερρών με την σκηνοθεσία νεαρού μαθητή

 

Ο 16χρονος μαθητής Θάνος Ζαμπάκης κινηματογράφησε μια διαφορετική παρέλαση, για να τιμήσει την επέτειο του 1940. Στο Νέο Σούλι Σερρών, η απαγόρευση των μαθητών να παρελάσουν και να τιμήσουν το έπος του 1940, δεν τους εμπόδισε να δράσουν ελεύθερα και να εκφράσουν την αγάπη τους για την Ελλάδα!

ΠΗΓΗ

Σάστισαν Γερμανοί μαθητές στη ‘’θέα’’ των Ναζιστικών θηριωδιών στην Κρήτη μετά από ντοκιμαντέρ

Διηγείται ο κ. Δημήτρης Ντούλιας, Πλωτάρχης Π.Ν.:

------------

Thodoris Zoulianitis

Ήμουν στο Ναυτικό το 1952, και βρισκόμουνα στην Πλατεία Κλαυθμώνος ( όχι όπως είναι σήμερα).
Εκείνη τη στιγμή έπεφτε ο ήλιος και θα γνωρίζετε ότι με τη δύση του γίνεται υποστολή της σημαίας.
Τότε το Υπουργείο Ναυτικών ήταν εκεί και η σημαία κυμάτιζε... στο κτήριο....

Ἀγράμματοι καί σκλάβοι!

 ΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ τό βράδυ δειπνήσαμε σέ ἕνα ταβερνάκι τῆς Καλλιθέας μαζί μέ τόν ἐπιχειρηματία Πρόδρομο Ἐμφιετζόγλου…

… τόν ὁμότιμο καθηγητή τῆς Παντείου Χρῆστο Γιανναρᾶ, τόν τ. Πρόεδρο τῆς Ἀκαδημίας Ἀθηνῶν Ἀντώνη Κουνάδη καί ἄλλους ἐκλεκτούς φίλους ἀπό τόν χῶρο τοῦ Πολιτισμοῦ, τῆς Ἰατρικῆς, τοῦ Ἐπιχειρεῖν. Πρώτη φορά βρέθηκα μέ αὐτή τήν ὁμήγυρη. Ἄκουσα τόν κύριο Ἐμφιετζόγλου νά ἐπαναλαμβάνει κατά τήν διάρκεια τῆς βραδιᾶς πολλές φορές μία ὡραία ἑλληνική λέξη: «Ἀνάταση». «Πρέπει νά ἀρχίσει ἡ ἀνάταση» ἔλεγε καί ξαναέλεγε σχεδιάζοντας μιά πρωτοβουλία πού θά ἀνακοινώσει σύντομα. Συμφωνήσαμε ὅλοι μέ τήν διαπίστωσή του. Ἀλλά πρίν φθάσουμε στήν ἀνάταση πρέπει νά ὑπερβοῦμε μία ἄλλη ἑλληνική λέξη πού σφραγίζει τούς καιρούς μας: τήν παρακμή. Σέ αὐτή τήν λέξη ἦταν ἀφιερωμένο ἄλλως τε τό τελευταῖο ἐνδιαφέρον ἄρθρο τοῦ καθηγητῆ Γιανναρᾶ στήν «Καθημερινή» τῆς περασμένης Κυριακῆς. Ἀλλά ἡ ὑπέρβαση δέν εἶναι ἁπλῶς ζήτημα ἐπιθυμίας ἤ ἔκφραση εὐχῆς. Εἶναι πρωτίστως θέμα ἀναγνώρισης τῆς πραγματικότητας, θέμα σχεδιασμοῦ, θέμα συγκρότησης κοινωνικοῦ κινήματος γιά τήν ἀνατροπή της καί ἔπειτα ὅλα τά ἄλλα. Στήν πραγματικότητα ὅλα εἶναι θέμα Παιδείας. Ἀπό ἐκπαιδεύσεως ἄρξασθε γιά τήν ἀνατροπή. Γιά τέτοιο κίνημα ὁμιλῶ, μήν πάει ὁ νοῦς σας στήν πολιτική.

Το μυστήριο του κβαντικού υπολογιστή

Tου Σπύρου Μανουσέλη
5 Οκτωβρίου 2019

Απ’ ό,τι φαίνεται, η είσοδος στην εποχή της κβαντικής υπολογιστικής επανάστασης έχει ήδη ξεκινήσει και αναμένεται να είναι εξίσου συναρπαστική και ανατρεπτική με εκείνη του περάσματος από τη συμβατική στην ψηφιακή τεχνολογία. Γεγονός που επιβεβαιώνεται και από την πρόσφατη αλλά αμφιλεγόμενη είδηση για τη δημιουργία του πρώτου κβαντικού επεξεργαστή. Ο ανταγωνισμός για την κυριαρχία στην κβαντική τεχνολογία οδηγεί προς τον «θαυμαστό καινούργιο κόσμο» του τεχνολογικού μας μέλλοντος, που αποτελεί ήδη παρόν.

Πόλεμος; Τρέξε να σηκώσεις τα λεφτά από την τράπεζα…

 Επί τη ευκαιρία της Εθνικής Επετείου του «ΟΧΙ», που πλησιάζει, θα ακουστούν και πάλι οι ίδιο τετριμμένοι «δεκάρικοι», περί ομοψυχίας και ομονοίας του τότε λαού, θα τα περδικλώσουν οι «αριστεροί» με την εθνική αντίσταση, θα καρυκευτούν τα μηνύματα «της πολιτικής και πολιτειακής ηγεσίας» και με ολίγον κορωνοϊό και θα… σβήσουν τα φώτα. Βεβαίως θα διατρανωθεί και η κοσμοξάκουστη αποφασιστικότητα των πολιτικών, να υπερασπιστούν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα έναντι της Τουρκίας, η οποία αλωνίζει ανενόχλητη το Αιγαίο.

The Social Dilemma – Τι μας κρύβει το ντοκυμαντέρ που διχάζει

 

Εδώ και λίγες εβδομάδες το διαδίκτυο, ελληνικό και ξένο, βρίθει κριτικών και απόψεων για το πρόσφατο ντοκυμαντέρ του Netflix, The Social Dilemma. Το θέμα του αφορά στην αυξανόμενη επιρροή των μέσων κοινωνικής δικτύωσης στους ανθρώπους, τα οποία χρησιμοποιούν πια περίπλοκους μηχανισμούς για να καθοδηγήσουν τη συμπεριφορά των χρηστών (παρεμπιπτόντως, ο όρος “χρήστης” ποινικοποιείται από το σενάριο, συνδεόμενος με το χρήστη ναρκωτικών). ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Είναι πραγματικά εντυπωσιακό να ακούς ανθρώπους που πρωτοστάτησαν στη δημιουργία των ψηφιακών πλατφορμών του Facebook και της Google για το πώς κατέληξαν αυτές να έχουν τη μορφή που έχουν σήμερα, αλλά κυρίως τη δύναμη πάνω στον ανθρώπινο νου. Το πιο τρομακτικό στοιχείο που αποκαλύπτουν, αν και λίγο πολύ το ξέραμε, είναι η αξιοποίηση των αλγορίθμων που λειτουργούν από “πίσω” και ο συνδυασμός τους με τη γνώση περί ανθρώπινης ψυχολογίας.

Oι αιτίες της φυγής των επιστημόνων

 

Δε νομίζω να υπάρχει άλλη χώρα στον κόσμο που να έχει χάσει 15 δισ. από τη φυγή 450.000 επιστημόνων στο εξωτερικό την τελευταία δεκαετία, ενώ έχει και μία τεράστια ανεργία στους επιστήμονες και να μην κάνει τίποτα.

Το ενδιαφέρον στοιχείο όμως είναι ότι οι αιτίες της φυγής των επιστημόνων από την Ελλάδα δεν είναι μόνο οικονομικής φύσης.

Είναι απόρροια των αθεράπευτων «πληγών» του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος: της έλλειψης αξιοκρατίας, της πελατειοκρατίας, της απουσίας οράματος και στρατηγικής σε εθνικό επίπεδο, της δυσκολίας στην εναρμόνιση συστημάτων εκπαίδευσης.

“Ποια μοναξιά είναι χειρότερη από την έλλειψη εμπιστοσύνης;”*

Panagiotis Sotiropoulos

Έως και το 50% των παιδιών μπορεί να γεννιούνται με αυτισμό μέχρι το 2025

Η εκρηκτική αύξηση στα ποσοστά γεννήσεων παιδιών με αυτισμό αναδεικνύει τις τρομερές επιπτώσεις στο περιβάλλον και την υγεία του ανθρώπου που προκαλεί η αλόγιστη χρήση χημικών ουσιών στη γεωργία και την παραγωγή τροφίμων. Όπως αποδεικνύεται, η σχέση μεταξύ περιβάλλοντος και υγείας είναι πιο στενή και πολύπλοκη απ’ ότι μέχρι σήμερα πιστεύαμε. 

Ο υμνητής του βιασμού και η έκθεση της ιδιωτικής ζωής στις οθόνες

Σαρηγιαννίδη Ευγενία

Η χυδαία εξύμνηση του βιασμού από έναν συμμετέχοντα στο reality Big Brother μπορεί να είναι ακραία, αλλά επαναφέρει στο προσκήνιο το ευρύτερο ζήτημα της τάσης ειδικά των νέων να εκθέτουν συστηματικά στα social media και στην τηλεόραση τις προσωπικές στιγμές τους, την ιδιωτική ζωή τους, που μέχρι πρότινος ο καθένας την κρατούσε "κρυφή". Η ζωή του ατόμου, οι απόψεις του, οι καθημερινές δραστηριότητες, οι επιλογές του, τα χόμπι του "οφείλουν και πρέπει" να δημοσιοποιούνται στις διαφόρων ειδών οθόνες. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Ο κορονοϊός σπάει τη φούσκα της ανώτατης εκπαίδευσης

Του Steve Davies
Το 1999, η κυβέρνηση Μπλερ έθεσε ως επίσημο στόχο το 50% των 18χρονων να φοιτά σε πανεπιστήμια και μετέτρεψε την επέκταση αυτών των αριθμών από φιλοδοξία σε πραγματικότητα. Οι λόγοι γι? αυτή την πολιτική, που υποστηρίχθηκε και από τα δύο κόμματα, ήταν οικονομικοί και όχι εκπαιδευτικοί με την παραδοσιακή έννοια. Θεωρήθηκε ότι η επέκταση του αριθμού των φοιτητών και της παροχής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης θα συνέβαλε στην επίτευξη διάφορων στόχων πολιτικής.

Αν δεν έχετε να προσθέσετε κάτι, βγάλτε το σκασμό

 Σαρηγιαννίδη Ευγενία 
  
Στις κυνικές, ψευδεπίγραφες δημοκρατίες του σήμερα όλοι έχουν δικαίωμα στη γνώμη και στη δημόσια τοποθέτηση. Βεβαίως, όπως είχε αναφέρει ένας Αμερικανός πολιτικός «το δικαίωμα του καθενός να έχει γνώμη, δεν συνεπάγεται δική μας υποχρέωση να τον πάρουμε στα σοβαρά». Μάλιστα, η υπέρμετρη φλυαρία βρίσκει στο διαδίκτυο το ιδανικό πεδίο εφαρμογής της. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Ήδη λίγο μετά το 2000 μια Αμερικανίδα συγγραφέας, η οποία στις αρχές του 1990 είχε γίνει διάσημη μέσα από τα σεμινάρια της με κεντρικό θέμα την "Απελευθέρωση του συγγραφέα που όλοι κρύβουμε μέσα μας", επανήλθε στο προσκήνιο με το "Εργαστήρι της Πόλλυ Φροστ για να βγάλετε το σκασμό" (Περιοδικό Monthly Review, Ιούλιος-Αύγουστος 2009).

Αντιεπιστημονικότητα και Φιλελευθερισμός: Οι δυο όψεις του ιδίου νομίσματος

του Σπύρου Θύμη
 Με πρόσφατο παράδειγμα το «κίνημα κατά της μάσκας στα σχολεία», αυξάνεται, όλο και περισσότερο, η μερίδα του κόσμου που λειτουργεί βάσει υποκειμενισμού και αντιεπιστημονικότητας.
Παρόλο που όλοι οι φιλελεύθεροι, και τα έντυπά τους, εξαπολύουν επιθέσεις προς τους «ψεκασμένους αρνητές» φαίνεται να ξεχνάνε, ή να μην γνωρίζουν, ότι και τα δυο αυτά, και ο υποκειμενισμός και η αντιεπιστημονικότητα, είναι γνήσια τέκνα της πολιτικής θεωρίας του Φιλελευθερισμού.

Χόρχε Λουίς Μπόρχες: Ο παράφορος ιδαλγός των κειμένων

Σαν σήμερα, το 1986, πεθαίνει στη Γενεύη ο μεγάλος Αργεντινός λογοτέχνης, δοκιμιογράφος, φιλόσοφος και ποιητής.

Η γραφή και ο τρόπος του Μπόρχες δεν έχει προηγούμενο: ως Αργεντινός αγάπησε κάθε μικρή λαϊκή ιστορία του τόπου του αλλά γνώρισε σε βάθος την αγγλοσαξονική θεωρία. Γεύτηκε κάθε γωνιά του κειμένου –κώδικες, παπύρους, επείσακτα παραμύθια–, έγινε ταυτόχρονα φιλόσοφος και ποιητής, ταξίδεψε, κατέγραψε κάθε στοιχείο που μπορούσε να ενώσει τη βιωμένη πραγματικότητα με τη σκέψη. Έγινε λυρικός, παράφορος και ακριβής, έβαλε την ποίηση στα μαθηματικά και τη μεταφορά στην κυριολεξία, κατέληγε να είναι πάντα ένας άλλος από αυτό που όλοι περίμεναν και από την ταυτότητα που ο ίδιος προσδοκούσε για τον εαυτό του. Δεν ανήκε ποτέ σε κάποια «σχολή» ούτε αγαπούσε την κλειστή θεωρία ίσως γιατί το απόλυτο ιδανικό του παρέμενε πάντα αυτό του ανέστιου ιδαλγού που περιφερόταν με άνεση ανάμεσα στα κείμενα και τίναζε στον αέρα προσδοκίες και κατηγοριοποιήσεις.

Μάθετε τα πάντα σε 4 βήματα με την τεχνική Feynman

Η τεχνική Feynman σας βοηθάει να μάθετε τα πάντα, διδάσκοντας κάποιον άλλο. Σε τέσσερα βήματα, είστε σε θέση να κατανοήσετε βαθύτερες έννοιες και να τις θυμάστε για αρκετό καιρό.

Η Τεχνική Feynman είναι ένα γνωστικό μοντέλο που επινοήθηκε από τον Νομπελίστα φυσικό Richard Feynman.
Ο Feynman ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής για την ικανότητά του να εξηγεί δύσκολα θέματα, όπως η κβαντική φυσική, στον οποιονδήποτε άνθρωπο.
Η Τεχνική Feynman παρουσιάζεται στη βιογραφία του James Gleick, ” Genius: The Life and Science of Richard Feynman”. Στο βιβλίο, ο Gleick εξηγεί τη μέθοδο αναφερόμενος στο πώς ο Feynman πέρασε τις εξετάσεις του στο Πανεπιστήμιο του Princeton.

Κάμερες?

Κάμερες? ...αν οι Νέοι και Ωραίοι έχετε πρόβλημα με τις κάμερες τι να κάνουμε εμείς οι ...γέροι και άσχημοι που η κάμερα θα μας εκθέσει...ποικιλοτρόπως. Να το πω αλλιώς. Το μάθημα στην τάξη είναι μοναδικό ως προς τον τόπο και τον χρόνο. Δεν αφορά και δεν έχει καμία αξία για κάποιον που βλέπει το μάθημα από απόσταση, έστω κι' αν είναι μαθητής, αφού δεν είναι δυνατόν να είναι σε σύζευξη με την τάξη. Αν τώρα αυτός που βλέπει το μάθημα είναι κάποιος ελεγκτικός μηχανισμός, τότε μάλλον σε μπανιστήρι παραπέμπει η υπόθεση. Κι' αν κάποιοι επιμείνουν στις κάμερες αυτό σημαίνει ότι έχουν σκοπό να διαλύσουν την εκπαίδευση, αφού η παρακολούθηση θα αφυδατώσει τη διδασκαλία, θα αφαιρέσει τα όποια θεατρικά της χαρακηριστικά που είναι απαραίτητα για την διανοητική σύζευξη δάσκαλου - μαθητή και εν τέλει οι δρώντες (μαθητές και δάσκαλος) θα προσέρχονται στην τάξη κουμπωμένοι, διαρκώς αυτολογοκρινόμενοι δηλ ζόμπι. Οι κάμερες και η παρακολούθηση έρχονται μετά την ενοχοποίηση της επαφής - που είναι τόσο σημαντική στη συγκρότηση ομάδων - για να φέρουν το άτομο μαθητή σε μια κατάσταση σχεδόν αυτιστική και άρα ιδανικό δούλο. Αν ο σκοπός λοιπόν είναι η παραγωγή δούλων και η εμπέδωση της δουλικής κατάστασης των μαθητών τότε ΝΑΙ να μπουν οι κάμερες σε κάθε αίθουσα, στους διαδρόμους και στην ταράτσα των σχολείων. (Υ.Γ1. Ο μπανιστηρτζής είναι ένα διαραγμένο σεξουαλικά άτομο που αντλεί ...ευχαρίστηση παίρνοντας ...μάτι μια πράξη από την οποία ο ίδιος έχει ...ένα θεματάκι...κατ' αναλογία είμαι σίγουρος ότι ο εισηγητής της πρότασης για κάμερα στην τάξη δεν είναι παρά κάποιος που ουδέποτε έχει διδάξει σε τάξη και έρχεται τώρα ως ευνούχος να διδάξει τον έρωτα! Υ.Γ2. Οι μαθητές που δεν έχουν λόγους να κάνουν δεύτερες σκέψεις και επειδή είμαι στο μυαλό τους για τις κάμερες, έχουν την απάντηση: "μ@λ@κίες!")

Νέο χτύπημα: σεξουαλική αγωγή ή βάρβαρη επίθεση κατά… «νηπίων»;

την Μαΐου 07, 2020

«Ανάθεμα την ώρα ποιος ορίζει εδώ το ανάποδο βαφτίζει και το λέει σωστό»
Οδ. Ελύτης, «ο Ήλιος ο Ηλιάτορας»
«Πάλιν Ηρωδιάς μαίνεται, πάλιν ταράσσεται, πάλιν ορχείται, πάλιν την κεφαλήν Ιωάννου ζητεί λαβείν επί πίνακι». Θέλω να ρωτήσω; Ποτέ στα τριάντα χρόνια που είμαι δάσκαλος, κυρίως Ε’ και Στ’ δημοτικού, δεν άκουσα γονέα να αναφέρει κάτι, να διαμαρτύρεται, για απουσία της σεξουαλικής αγωγής στο δημοτικό σχολείο.

Ο Thomas Edison, η εκπαίδευση κατ’ οίκον και οι σχολικές αμφεταμίνες

 

«Το πρόβλημα με τον τρόπο εκπαίδευσης μας, είναι ότι δεν παρέχει ελαστικότητα στο νου. Ρίχνει τον εγκέφαλο σε ένα καλούπι. Επιμένει ότι το παιδί πρέπει να αποδεχθεί. Δεν ενθαρρύνει την πρωτότυπη σκέψη ή τη συλλογιστική και δίνει περισσότερη έμφαση στη μνήμη παρά στην παρατήρηση.» – Thomas Edison

Της Kerry McDonald

Απόδοση: Ευθύμης Μαραμής

Το 1855, όταν ήταν οκτώ χρονών, ο Thomas Edison εγγράφηκε για πρώτη φορά στο σχολείο. Μετά από 12 εβδομάδες, ο δάσκαλός του, ο Reverend G. Engle, τον χαρακτήρισε «συγχυσμένο» ή ανίκανο να σκεφτεί καθαρά. Ο Edison προφανώς μισούσε το σχολείο και την έντονη εστίαση του στην απομνημόνευση και την επανάληψη. Όπως εξηγεί ο βιογράφος του Louise Egan: «Ο Tom ήταν μπερδεμένος από τον τρόπο διδασκαλίας του Reverend Engle. Δεν μπορούσε να μάθει μέσω φόβου. Ούτε μπορούσε απλά να καθίσει και να απομνημονεύσει. Του άρεσε να παρατηρεί τα πράγματα μόνος του και να κάνει ερωτήσεις.»¹

Εκπαίδευση κατ’ οίκον

Η μητέρα του Edison, Nancy Edison, απευθύνθηκε στον Reverend Engle σχετικά με το γιο της, αλλά βρήκε τους τρόπους του πολύ άκαμπτους. Ένιωσε ότι επέβαλε τα πράγματα στα παιδιά. Η μητέρα του αποφάσισε γρήγορα να αποσύρει τον Tom από το σχολείο και να του επιτρέψει να διδαχτεί κατ΄οίκον, όπου ανέπτυξε ένα πάθος για τα βιβλία και τις γνώσεις. Η εκπαίδευση του Edison ήταν σε μεγάλο βαθμό αυτοκατευθυνόμενη, με τη μητέρα του να αποφεύγει την ιδιαίτερη καθοδήγηση από την κορυφή προς τα κάτω και αντίθετα επέτρεψε στον Edison την φυσική εκμάθηση. Ο βιογράφος του Edison, Matthew Josephson, γράφει: «Αποφεύγει να τον αναγκάζει ή να προωθεί κάτι συγκεκριμένο και προσπαθεί να παρακινήσει το ενδιαφέρον του, διαβάζοντάς του έργα καλής λογοτεχνίας και ιστορίας που είχε μάθει να αγαπά …»²

Η Nancy Edison διευκόλυνε την εκμάθηση του γιου της παρατηρώντας τα πράγματα που τον ενδιέφεραν, συγκεντρώνοντας βιβλία και πηγές για να τον βοηθήσει να διερευνήσει αυτά τα θέματα πληρέστερα. Τίποτα δεν του επιβλήθηκε. Δεν υπήρξε κανένας εξαναγκασμός. Ο Έντισον έγινε αδηφάγος αναγνώστης και μέχρι την ηλικία των 12 ετών είχε διαβάσει τα σπουδαία έργα του Ντίκενς, του Σαίξπηρ και πολλών άλλων. Ενδιαφερόταν για την επιστήμη κι έτσι η μητέρα του του έφερε ένα βιβλίο για τις φυσικές επιστήμες – το School of Natural Philosophy του RG Parker – και πραγματοποίησε κάθε πείραμα που περιεχόταν σε αυτό. Αυτό τον οδήγησε σε ένα πάθος για τη χημεία κι έτσι η μητέρα του συγκέντρωσε περισσότερα σχετικά βιβλία.

Ο Edison δαπάνησε όλα τα επιπλέον χρήματά του για τη συγκέντρωση χημικών συστατικών από έναν τοπικό φαρμακοποιό και για την αγορά επιστημονικού εξοπλισμού και διεξήγαγε τα πρώτα πειράματά του σε ένα αυτοσχέδιο εργαστήριο στο υπόγειο του σπιτιού του, ενώ ήταν ακόμα στην προεφηβική ηλικία. Ο Josephson γράφει ότι επιτρέποντας στον Edison τόσο μεγάλη ελευθερία και αυτονομία κατεύθυνσης εκμάθησης, η μητέρα του «τον έφερε σε επίπεδο να μαθαίνει πράγματα μόνος του, μαθαίνοντας αυτά που τον ευχαριστούσαν και τον ενδιέφεραν και τον ενθάρρυνε να συνεχίσει σε αυτό το δρόμο.»  Ο ίδιος ο Edison έγραψε για τη μητέρα του: «Με καταλάβαινε. Με άφησε να ακολουθήσω την κλίση μου.»³

Με περισσότερα από 1.000 αμερικανικά διπλώματα ευρεσιτεχνίας, ο Thomas Edison έγινε ένας από τους μεγαλύτερους εφευρέτες όλων των εποχών, δημιουργώντας τον φωνογράφο, την κινηματογραφική κάμερα και τη λυχνία πυράκτωσης. Τα βιβλία ήταν τα θεμέλια της εκπαίδευσης του Edison. Ήταν ένας από τους πρώτους συνδρομητές της βιβλιοθήκης του Detroit και αργότερα, στο τεράστιο εργαστήριό του στο New Jersey, τοποθέτησε το γραφείο του στο κέντρο της βιβλιοθήκης του εργαστηρίου, που περιβαλλόταν από χιλιάδες βιβλία. Ένας από τους χημικούς συνεργάτες του Edison, ο Martin Andre Rosanoff, κατέληξε στο συμπέρασμα: «Αν ο Edison είχε εκπαιδευτεί σε σχολείο, ίσως να μην είχε την τόλμη να δημιουργήσει τέτοια απίθανα πράγματα…»⁴

«Διάσπαση Προσοχής»

Σήμερα, ελπίζω ότι η Nancy Edison θα είχε την ίδια εμπιστοσύνη και το σθένος να απορρίψει την ετικέτα του γιου της που τον χαρακτήριζε «συγχυσμένο» και απρόσεκτο και να απέφευγε την πίεση να τον διαγνώσει και να τον θεραπεύσει για Διάσπαση Προσοχής – ADHD (ΔΕΠΥ). Τι θα είχε συμβεί αν ο Edison έμενε στο σχολείο και του είχαν συνταγογραφήσει Adderall, ένα ισχυρό αμφεταμινούχο φάρμακο που χρησιμοποιείται συνήθως για τη θεραπεία της ΔΕΠΥ, για την «συγχυσμένη» του σκέψη; Θα ήμασταν ίσως ακόμα στο σκοτάδι χωρίς λαμπτήρες.

Για τα παιδιά με φυσική τάση να είναι ενεργά και κινητικά, ή που δεν μαθαίνουν καλύτερα καθισμένα ακίνητα και παθητικά ακούγοντας έναν ενήλικα, το σχολείο δεν είναι κατάλληλο για αυτά. Αυτά τα παιδιά συχνά απογοητεύονται από το σχολείο και την ακαμψία του και οι δάσκαλοι απογοητεύονται από τη συμπεριφορά τους η οποία μπορεί να κάνει τον έλεγχο στην τάξη δύσκολο. Η σχολική φοίτηση και οι συνήθεις παιδικές συμπεριφορές είναι πολύ συχνά ασυμβίβαστα μεταξύ τους στοιχεία.

Στην πραγματικότητα, πολλές από τις οικογένειες που γνωρίζω οι οποίες αποφάσισαν να διδαχτούν τα παιδιά τους κατ΄οίκον – συχνά χωρίς ποτέ να έχουν εξετάσει προηγουμένως αυτή την επιλογή – το έκαναν επειδή συνειδητοποίησαν ότι η σχολική φοίτηση συντρίβει την πρωτοτυπία, τη δημιουργικότητα και τη ζωντάνια του παιδιού τους. Όπως και η Nancy Edison, ήθελαν κάτι καλύτερο για τα παιδιά τους.

ΔΕΠΥ: Ένα θεμελιωδώς σχολικό πρόβλημα

Ο καθηγητής ψυχολογίας του Κολεγίου της Βοστόνης, Δρ. Peter Gray, εξηγεί ότι οι διαγνώσεις ΔΕΠΥ συχνά ξεκινούν με αξιολογήσεις των εκπαιδευτικών και είναι θεμελιωδώς σχολικό πρόβλημα – όχι παιδικό πρόβλημα. Ο ίδιος γράφει :

«Τι σημαίνει να έχεις ΔΕΠΥ; Βασικά, σημαίνει ότι δεν μπορείς να προσαρμοστείς στις συνθήκες της τυποποιημένης σχολικής φοίτησης. Οι περισσότερες διαγνώσεις ΔΕΠΥ προέρχονται από τις παρατηρήσεις των δασκάλων. Στην τυπική περίπτωση, το παιδί αποτελεί πρόβλημα για το σχολείο – δεν δίνει προσοχή, δεν ολοκληρώνει τις εργασίες, διακόπτει την τάξη με υπερκινητικότητα και λεκτικές εκρήξεις – και ο δάσκαλος παροτρύνει τους γονείς να συμβουλευτούν έναν κλινικό για το ενδεχόμενο το παιδί να έχει ΔΕΠΥ […] Το παιδί μπορεί τότε να ξεκινήσει τη χρήση φαρμάκων όπως το Adderall ή το Concerta, με αποτέλεσμα συνήθως να βελτιώνεται η συμπεριφορά του στο σχολείο. Ο μαθητής αρχίζει να κάνει ό, τι του ζητάει ο δάσκαλος, η τάξη είναι λιγότερο ανήσυχη και οι γονείς ανακουφίζονται. Το φάρμακο (drug) λειτουργεί.»

 

Η ΔΕΠΥ είναι βασικά μια «αποτυχία προσαρμογής στις συνθήκες της τυποποιημένης σχολικής φοίτησης». Χωρίς σχολική φοίτηση, όπως διαπίστωσε ο Dr. Gray μετά από περαιτέρω έρευνες, «τα περισσότερα παιδιά που έχουν διαγνωστεί με ΔΕΠΥ, τα καταφέρνουν καλά χωρίς φάρμακα» και «τα καταφέρνουν πολύ καλά όταν τους επιτρέπεται να αναλάβουν τη δική τους εκπαίδευση».

Καθώς η σχολική εκπαίδευση παρατείνεται και γίνεται πιο περιοριστική – ξεκινώντας από όλο και μικρότερες ηλικίες – οι διαγνώσεις ΔΕΠΥ και οι φαρμακευτικές αγωγές είναι πιθανό να συνεχίσουν να αυξάνονται. Σύμφωνα με στοιχεία εθνικής έρευνας για την παιδική υγεία, έως και το 15% των παιδιών διαγιγνώσκονται τώρα με ΔΕΠΥ. Και μεταξύ του 1991 και του 1995, ο αριθμός των παιδιών ηλικίας δύο έως τεσσάρων ετών που τους είχαν συνταγογραφηθεί διεγερτικά φάρμακα για εικαζόμενη Διάσπαση Προσοχής, αυξήθηκε κατά 300%.⁵ Νήπια που κάνουν χρήση αμφεταμινών!

Συνοπτικά

Η Nancy Edison ήταν γενναία γυναίκα. Παρατήρησε την ενεργητικότητα και τη δημιουργικότητα στο μικρότερο γιο της και επίσης παρατήρησε έγκαιρα τους τρόπους με τους οποίους η σχολική φοίτηση κατέστειλε και τα δύο. Απέσυρε το γιο της από το σχολείο και του επέτρεψε να διδάσκεται στο σπίτι με αυτοδιαχειριζόμενο τρόπο, μέσω βιβλίων και πρακτικών πειραμάτων. Τον συνέδεσε με πηγές βοήθειας για την εκμάθηση και στη συνέχεια του επέτρεψε την ελευθερία να κατευθύνει τη δική του εκπαίδευση. Απέρριψε τη σχολική φοίτηση προς όφελος της μόρφωσης του Thomas Edison και σήμερα όλοι μας αποκομίζουμε τα οφέλη των σοφών γονεϊκών επιλογών της.

***

 

Η Kerry McDonald έχει πτυχίο Οικονομικών από το Bowdoin και M.Ed. στην εκπαιδευτική πολιτική από το Χάρβαρντ. Ζει στο Cambridge της Μασαχουσέτης με το σύζυγό της και τα τέσσερα παιδιά τους τα οποία δεν φοίτησαν ποτέ σε σχολείο. Παρακολουθήστε την αρθρογραφία της στο Whole Family Learning.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε αρχικά στο FEE.org. Διαβάστε το αρχικό άρθρο.

ΠΗΓΗ

H καραντίνα με τα μάτια ενός κοριτσιού...

 ------------------------

 --------------------------

 -----------------

... στα χαρτιά της  βρήκα αυτές τις ζωγραφιές. Ήταν οι πρώτες μέρες του εγκλεισμού.

Η ψηφιακή αποβλάκωση: μια μαζική παιδοκτονία

Για το Δίκτυο Psy-Counsellors
Μετάφραση, Προσαρμογή στα Ελληνικά και Επιμέλεια
Γιάννης Παπαμιχαήλ, τ. Καθηγητής Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας Παντείου Πανεπιστημίου

Η καραντίνα και η απαγόρευση κυκλοφορίας που έχουν επιβληθεί λόγω κορωνοϊού γεννά μεταξύ άλλων κάποια ζητήματα διαχείρισης χρόνου των ατόμων μέσα στα σπίτια που βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό στα αστικά κέντρα και είναι συχνά διαμερίσματα. Ποια είναι η πιο εύκολη και αποτελεσματική διέξοδος; Βεβαίως, οι οθόνες με όλες τις εκδοχές τους, από την συμβατική τηλεόραση μέχρι το διαδίκτυο. Δεν περίμεναν βέβαια οι άνθρωποι τον κορωνοϊό για να την ανακαλύψουν, τώρα όμως μοιάζει να συνιστά σε μεγάλο βαθμό μονόδρομη διέξοδο των έγκλειστων και απομονωμένων ατόμων, ειδικά μάλιστα όσων έχουν παιδιά και οικογένειες. Αποφασίσαμε λοιπόν να δημοσιεύσουμε μια βιβλιοκριτική από το γαλλικό περιοδικό «Eléments» προσαρμοσμένη και μεταφρασμένη στα ελληνικά για λογαριασμό του Δικτύου Psy-Counsellors, αναφορικά με την εγκατάλειψη των παιδιών μας στις «οθόνες- νταντάδες». Για να μην κερδίσουμε την «μάχη με τον κορωνοϊό» και την χάσουμε, με τις ζωές τις δικές μας και των παιδιών μας…

«Εκπαιδευτείτε» όπως οι αστροναύτες για να αντιμετωπίσετε τον εγκλεισμό

Οι αστροναύτες έχουν να αντιμετωπίσουν στο Διάστημα «τις ίδιες δυσκολίες που βλέπουμε και εμείς στη ζωή μας αυτή την περίοδο, καθώς παραμένουν κλεισμένοι με τα ίδια άτομα στον ίδιο χώρο», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Έλληνας γιατρός, επιστήμονας του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (European Space Agency - ESA), Αδριανός Γκολέμης.
Από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Αστροναυτών όπου εργάζεται, ο κ. Γκολέμης εξηγεί πως οι αστροναύτες, στην προετοιμασία των οποίων συμμετέχει, «δεν μπορούν να επισκεφθούν τους αγαπημένους τους για όσο καιρό διαρκεί η αποστολή τους», (συνήθως για διάστημα έξι μηνών), ενώ «δεν μπορούν να απολαύσουν τη φύση, όπως την έχουμε συνηθίσει στη γη» και έχουν και περιορισμό «στη φυσική άσκηση και τις διατροφικές επιλογές».

...ένα κοπάδι διαβαίνει το ποτάμι... χωρίς σχόλια:

Mείνετε στο σπίτι.

Ας σταματήσουμε να χαϊδεύουμε τα παιδιά μας. Χρειάζονται κανόνες. Οι κανόνες και τα όρια δεν ....απαγορεύουν την αγάπη.

• Εκπαίδευση και νεολαγνεία

Mουσικό διάλειμμα

Εκπαίδευση και νεολαγνεία

Ευγενία Σαρηγιαννίδη

Ο ρόλος της εκπαίδευσης στην οικοδόμηση της κουλτούρας των δυτικών ατόμων νεαρής ηλικίας

Παρατηρούμε όλο και πιο συχνά, σχεδόν σε όλο το δυτικό κόσμο ένα διάχυτο κλίμα νεολαγνείας που καλλιεργεί για τους νέους το μύθο μιας οντότητας σχεδόν αποκομμένης απ’ το κοινωνικό σύνολο. Φαίνεται λοιπόν να καλλιεργείται στις συνειδήσεις των ατόμων νεαρής ηλικίας η ιδέα ότι η ταυτότητα τους χτίζεται σχεδόν αποκλειστικά και μόνο πάνω σε ιδιαιτερότητες και σε μια άκριτη, συχνά χωρίς ξεκάθαρο περιεχόμενο, διαφοροποίηση. Η διαφοροποίηση αυτή στην πλειοψηφία των περιπτώσεων συγκροτείται γύρω από καταναλωτικά πρότυπα που προβάλλονται από την αγορά και το κυρίαρχο marketing.

Συμμοριοποίηση της νεολαίας και Σχολική Βία

Ευγενία Σαρηγιαννίδη

Παρακολουθήσαμε τις τελευταίες ημέρες τα τεκταινόμενα σχετικά με την υπόθεση ξυλοδαρμού ενός 17χρονου μαθητή σε σχολείο του Βύρωνα από μαθητές γυμνασίου και λυκείου, όταν (όπως διαβάσαμε) ζήτησε το λόγο επειδή η αδερφή του είχε πέσει θύμα bullying. Το σενάριο, χιλιοειπωμένο και γνωστό, το έχουμε δει να συμβαίνει και σε άλλα παρόμοια περιστατικά.
Στην αρχή η κοινωνία σοκάρεται, μετά συζητά, αναλύει, καταθέτει τις απόψεις της, κουβεντιάζει το ζήτημα, ακούει τις απόψεις των διαφόρων ειδικών, τις οποίες αναπαράγει εξ ολοκλήρου ή εν μέρει, αυτούσιες ή διαστρεβλωμένες και τέλος σιγά σιγά ξεχνάει και ξεθυμαίνει το ενδιαφέρον της, μέχρι τουλάχιστον να συμβεί κάτι αντίστοιχο, που πιθανότατα θα οδηγήσει στην εκ νέου εκκίνηση της προαναφερόμενης πορείας. Κάθε φορά η ίδια ιστορία, οι συνέπειες της οποίας στους τρόπους σκέψης, στις νοοτροπίες και στις συμπεριφορές των ανθρώπων δεν αποτιμώνται ποτέ. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ

Βιομηχανία... διαγνώσεων παιδιών με «μαθησιακές δυσκολίες»

«Εφ.Συν.» ανοίγει τον φάκελο μαθησιακές δυσκολίες, διάσπαση προσοχής, με ή χωρίς υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) και αυτισμός και διερευνά πώς από την πλήρη άγνοια φτάσαμε στις υπεράριθμες διαγνώσεις, με αποτέλεσμα ως χώρα να κατέχουμε το παγκόσμιο ρεκόρ στις μαθησιακές δυσκολίες, με συχνότητα που προσεγγίζει το 30%, ενώ θα έπρεπε να κυμαίνεται στο 2-4%.

Το βάρος καλούνται να σηκώσουν τόσο οι οικογένειες όσο και το σχολείο, ενώ η διαχρονική απουσία του «δημόσιου» από το εν λόγω πεδίο οδήγησε στην άνθηση του... ιδιωτικού.
Για κατασκευασμένα ποσοστά αλλά και σύνδρομα (βλέπε ΔΕΠΥ) μιλούν στην «Εφ.Συν.» ο παιδοψυχίατρος Δημήτρης Αναγνωστόπουλος, ο ψυχίατρος Θόδωρος Μεγαλοοικονόμουκαι οι ψυχολόγοι Μιχάλης Παπαδόπουλος και Νάνσυ Παπαθανασίου.

Περικυκλωμένα τα παιδιά. Από τις «μαθησιακές δυσκολίες» που περιλαμβάνουν όλα τα «δυσ-» (δυσλεξία, δυσαναγνωσία, δυσορθογραφία, δυσγραφία, δυσαριθμησία, δυσφασία), τη διάσπαση προσοχής με ή χωρίς υπερκινητικότητα, αλλά και τον αυτισμό.

Κ. Βαγενάς, ο επιστήμονας που επιχειρεί να ξαναγράψει τη Φυσική των Σωματιδίων!

Ένας διακεκριμένος Έλληνας επιστήμονας, ο χημικός μηχανικός και φυσικοχημικός Κώστας Βαγενάς, μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και της Εθνικής Ακαδημίας Μηχανικών των ΗΠΑ, ομότιμος καθηγητής του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Πανεπιστημίου Πατρών, επίτιμος καθηγητής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και πρώην καθηγητής των πανεπιστημίων ΜΙΤ και Yale, έχει αναπτύξει ένα ανατρεπτικό μηχανικό πρότυπο (μοντέλο), το οποίο, αν επαληθευτεί πλήρως, τότε θα πρέπει να ξαναγραφτούν πολλά βιβλία της Φυσικής παγκοσμίως.

Βιοχημεία και «Διαλλειμματική» Νηστεία

==============

Μολύβι και όχι πληκτρολόγιο η «συνταγή» της μάθησης

Oι μαθητές και οι φοιτητές που χρησιμοποιούν μολύβι και χαρτί είναι αποδοτικότεροι στο να μαθαίνουν καινούργια πράγματα σε σύγκριση με όσους χρησιμοποιούν υπολογιστή και πληκτρολόγιο, σύμφωνα με νέα μελέτη ειδικών του Πανεπιστημίου Σταβάνγκερ στη Νορβηγία και του Πανεπιστημίου της Μασσαλίας στη Γαλλία.

Αυτό, όπως υποστηρίζουν οι ειδικοί, συμβαίνει επειδή όταν γράφουμε με το χέρι οι κινήσεις που κάνουμε αποτυπώνουν καλύτερα τα όσα καλούμαστε να μάθουμε σε μια περιοχή του εγκεφάλου που ονομάζεται περιοχή του Μπροκά (πρόκειται για μια περιοχή στην κάτω μετωπιαία έλικα του αριστερού ημισφαιρίου του εγκεφάλου που μελετήθηκε ενδελεχώς από τον γάλλο γιατρό Πολ Μπροκά, ο οποίος αποκάλυψε ότι αποτελεί το «κινητικό κέντρο του λόγου»).

Δημήτρης Κουρέτας: «Ελιές, τυρί, ντομάτα, κρεμμύδι. Γιατί αυτά αρκούν;»

Της Στεφανίας Τζακώστα

«Αξίζει να αφιερώσω όλη μου την καριέρα στη μελέτη των τοπικών μας τροφίμων» υποστηρίζει ο Πατρινός καθηγητής Βιοτεχνολογίας του πανεπιστημίου Θεσσαλίας Δημήτρης Κουρέτας, ο οποίος ερευνά τους μηχανισμούς αλληλεπίδρασης διατροφικών στοιχείων με τον οργανισμό σε μοριακό επίπεδο. Με αφορμή το βιβλίο του Διαλειμματική νηστεία και αποφυγή νόσων (εκδ. Αρμός), μας μίλησε για την επίδραση της διαλειμματικής νηστείας στην φυσιολογία μας, σε διάφορες νόσους όπως ο καρκίνος, ο σακχαρώδης διαβήτης αλλά και στο φαινόμενο της γήρανσης. Και επιμένει πως για να προχωρήσει αυτός ο τόπος «θα πρέπει να δοθούν οι κατευθύνσεις από ανθρώπους που γνωρίζουν τα προβλήματα».

Γεννηθήκατε στα Προσφυγικά της Πάτρας, σπουδάσατε, εργαστήκατε ως ερευνητής στο Χάρβαρντ, είστε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, είστε μέλος της Παγκόσμιας Ακαδημίας Επιστημών, είστε πολυγραφότατος με άρθρα και βιβλία. Είχατε και έχετε λαμπρές προοπτικές να διαπρέψετε στο εξωτερικό. Επιλέξατε όμως να μείνετε στην Ελλάδα. Γιατί;

Όταν οι δικτατορίσκοι της πολιτικής ορθότητας βαφτίζουν τη λογοκρισία ανθρώπινο δικαίωμα

Κουτσουρέλης Κώστας Πότε ξεκινά η ανθρώπινη ζωή; Σε μια αμερικανική έρευνα όπου ζητήθηκε η γνώμη των κατ' εξοχήν αρμόδιων, των βιολόγων, το 96% των 5.577 ερωτηθέντων απάντησαν το αυτόδηλο: με την γονιμοποίηση του ωαρίου από το σπερματοζωάριο. Μόλις 240 έδωσαν άλλη απάντηση. Κι όμως, αυτή την κοινή, την αυταπόδεικτη αλήθεια, ο λεγόμενος νομικός πολιτισμός του λεγόμενου προηγμένου κόσμου την αρνείται. Με κομψεπίκομψα καζουιστικά επιχειρήματα η ανθρώπινη ζωή, μας λένε, αρχίζει μετά τον τρίτο, ή και τον έκτο ή και τον ένατο μήνα της κύησης, αναλόγως του εκάστοτε νόμου του εκάστοτε κράτους.

Να υπερασπίσουμε, τι;

Μπήκε στον καινούργιο χρόνο η ζωή μας, ζούμε στο 2020. Ο συλλογικός μας χαρακτήρας και η καλλιέργειά μας δεν μας αφήνουν περιθώρια να βλέπουμε κατάματα την πραγματικότητα – δεν την αντέχουμε. Αυτό το ξέρουν καλά οι δυνάστες μας, κομματάνθρωποι και τηλεπερσόνες. Ετσι, εκλείπει εντελώς η κοινωνική αυτοκριτική, η αναγνώριση λαθών, άρα και οι ρεαλιστικές προοπτικές.
Σταματάμε σε αστοχίες χειρισμών, κρίνουμε και τις επικαιρικές στραβοτιμονιές, εκεί τελειώνει ο δημόσιος προβληματισμός μας. Η μάζα (λέξη ταπεινωτική αλλά δυστυχώς ρεαλιστική) προτιμάει το ψέμα, αρκεί να είναι ευφραντικό: να ζει με «εντυπώσεις», όχι με πιστοποιήσεις.
Αυτό είναι που ξέρουν καλά οι δυνάστες μας, θύματα και αυτοί, αλλά της αυτοχειρίας τους. Το δικό τους ντοπάρισμα θέλει διαφορετικό αφιόνι, πανάκριβο, και η στέρησή του βασανιστική: δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς δημοσιότητα. Το αποδείχνουν, άθελά τους, δέκα χρόνια τώρα που ο τόπος ρημάζει, λαφυραγωγείται χυδαία από τα ευρωπαϊκά μας ινδάλματα, η νεολαία φεύγει, η στέρηση και η ανελπιστία συντρίβουν το δυναμικότερο κομμάτι του πληθυσμού. Ομως οι κομματικές αντιμαχίες συνεχίζονται ερήμην της τρομακτικής συμφοράς και με αναστήματα όλο και πιο ασήμαντα έως και σπιθαμιαία.

Ο χρόνος και ο άνθρωπος

Γιαννακόπουλος Ηλίας 

«Το παρελθόν μιλάει πάντα όπως ένα μαντείο: μόνο ως αρχιτέκτονες του μέλλοντος, ως γνώστες του παρόντος θα κατανοήσουμε το χρησμό του…. Καλό είναι τώρα να γνωρίζουμε ότι μόνον όποιος χτίζει το μέλλον έχει δικαίωμα να δικάζει το παρελθόν» (Νίτσε)

Οι μελετητές, οι φιλόσοφοι, οι επιστήμονες (φυσικοί, αστρονόμοι) αλλά και ο απλός – καθημερινός άνθρωπος βρίσκονται σε μια αέναη διαπάλη με την έννοια του χρόνου και τις υποδιαιρέσεις του. Οι σχέσεις του ανθρώπου με τις τρεις βασικές υποδιαιρέσεις – παρελθόν, παρόν, μέλλον – ποικίλλουν ανάλογα με τις θρησκευτικές πεποιθήσεις, τις επιστημονικές γνωματεύσεις αλλά και την απλή "βιοθεωρία" του καθενός. ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΕΔΩ