Κυριακή 26 Απριλίου 2009

Η κρίση θέτει θέμα παιδείας

H διεθνής οικονομική κρίση, σε συνδυασμό με τα οξυμένα προβλήματα της χαμηλής ανταγωνιστικότητας και του υπέρογκου δημοσίου ελλείμματος που εμφανίζει δραματικά πλέον η ελληνική οικονομία, αναδεικνύουν σε μείζονος σημασίας προτεραιότητα για την Ελλάδα και το θέμα της παιδείας. Την επείγουσα δηλαδή ανάγκη επένδυσης της χώρας στην αναβάθμιση της εκπαίδευσης, για να μην υποβαθμιστεί περαιτέρω στον διεθνή οικονομικό χάρτη. Συγκριτικά κερδισμένες από την κρίση αυτή θα είναι αναμφίβολα οι χώρες που θα επιδείξουν τη μεγαλύτερη ευελιξία και θα προσαρμοστούν γρηγορότερα στο νέο μοντέλο ανάπτυξης. Οι υπόλοιπες θα βρεθούν πιο κάτω από τη θέση που είχαν πριν από την κρίση.

Η προαγωγή της παιδείας και η βελτίωση ειδικότερα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης –με αφορμή την κρίση, τις αλλαγές που επιφέρει και τις νέες συνθήκες ανταγωνισμού που θα δημιουργηθούν σε παγκόσμιο επίπεδο– είναι ένα θέμα που απασχολεί σήμερα όχι μόνο την Ε. Ε., αλλά και τις ΗΠΑ που έως τώρα κοιμούνταν ήσυχες, διατηρώντας θεωρητικά την πρωτοπορία στην έρευνα και την τεχνολογία. Ας συνειδητοποιήσουμε, λοιπόν, εάν δεν αναληφθούν σημαντικές πρωτοβουλίες, τι πρόκειται να συμβεί στην Ελλάδα, η οποία καταλαμβάνει μία από τις τελευταίες θέσεις στις μετρήσεις του ΟΟΣΑ για την ποιότητα του εγχώριου εκπαιδευτικού συστήματος, τη στιγμή που όλοι οι σοβαροί οικονομολόγοι επισημαίνουν ότι η μόνη ασφαλής απάντηση (μεσοπρόθεσμα) στην έκρηξη της ανεργίας στη Δύση και τη μείωση της αγοραστικής δύναμης πολλών κοινωνικών ομάδων είναι οι επενδύσεις στην παιδεία και την καινοτομία.

  • Από την ικανότητα στη δημιουργία νέων ανταγωνιστικών προϊόντων και υπηρεσιών διεθνούς ζήτησης, τη νέα τεχνολογία που θα μεταβάλει τo κόστος και τους νέους κλάδους που θα σχηματιστούν (για παράδειγμα, οικονομία περιβάλλοντος και εναλλακτικές πηγές ενέργειας), θα κριθεί η δυνατότητα ανάκαμψης των οικονομιών και ο καινούργιος κύκλος ανάπτυξης που θα απορροφήσει σταδιακά τις υψηλές δαπάνες εξόδου από την κρίση. Aλλος δρόμος δεν υπάρχει, όταν σε λίγο θα έχουν εξαντληθεί οι τονωτικές ενέσεις ρευστότητας από τις κυβερνήσεις και θα πρέπει αναγκαστικά να δημιουργηθεί ο καινούργιος παγκόσμιος πλούτος για να εξισορροπήσει όλα όσα θα έχουν έως τότε χαθεί.

Η ανάπτυξη και η υπεράσπιση συνεπώς θέσεων εργασίας και εισοδημάτων στη νέα φάση των οικονομιών θα είναι ταυτισμένη με την έρευνα και την τεχνολογία, τη διευκόλυνση της επιχειρηματικότητας και την ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο θα μπορέσει να δημιουργήσει και να διαχειριστεί τις αλλαγές αυτές. Στην Ελλάδα ειδικότερα, η έλλειψη νέων ανθρώπων που θα διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα (βλέπε παιδεία) για να παράξουν καινοτομίες ή ανθρώπων που να ενθαρρύνονται για μία τέτοιου τύπου παραγωγική αντίδραση θα οδηγήσει με μαθητική ακρίβεια σε σημαντική μείωση του βιοτικού επιπέδου και συρρίκνωση των προσδοκιών. Αποτέλεσμα θα είναι, καθώς η οικονομία δεν θα μπορεί να προσελκύει και να αξιοποιεί υπό τις συνθήκες αυτές επενδυτικά κεφάλαια, να μεγεθυνθεί η φτώχεια στην Ελλάδα, εις βάρος της ευημερίας για την πλειοψηφία του λαού. Διότι, σε μία τέτοια εξέλιξη, θα εκφυλιστεί εισοδηματικά η μεσαία τάξη, θα ενταθούν οι κοινωνικές ανισότητες και θα διαρραγεί η σημερινή κοινωνική συνοχή. Ηδη εμφανίστηκαν τα πρώτα σημάδια εν μέσω της κρίσης.

Του Γιαννη Kοτοφωλου

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_economyagor_2_26/04/2009_312275