Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2008

Ο κύκλος των χαμένων μαθητών

Το «Ανάμεσα στους τοίχους» και το «Κύμα» είναι δύο ταινίες που έχουν επίκεντρο το σημερινό σχολείο

Του Δημητρη Μπουρα

Μια λεπτή γραμμή χωρίζει τους μαθητές από τους δασκάλους σε ένα δημόσιο σχολείο των εργατικών προαστίων του Παρισιού. Η ίδια γραμμή είναι σαν ένα σύνορο ανάμεσα στο ντοκιμαντέρ και στη μυθοπλασία για τον σκηνοθέτη τού «Ανάμεσα στους τοίχους» Λοράν Καντέ. Στεγνός από δράση και συγκίνηση, πραγματεύεται με αφοπλιστική ειλικρίνεια το ζήτημα του σημερινού σχολείου. Προσεγγίζει διαλεκτικά και με αντικειμενικότητα τη δύσκολη εφηβική ηλικία και εξετάζει το εξίσου δύσκολο λειτούργημα του εκπαιδευτικού. Το «Ανάμεσα στους τοίχους» είναι μια διεισδυτική ματιά, που αναλύει βαθιά τον θεσμό από τον οποίο εξαρτάται σε μέγιστο βαθμό η ποιότητα της αυριανής κοινωνίας: το σχολείο.

Ο Γάλλος Καντέ μοιάζει με υπομονετικό ψυχαναλυτή. Ο Γερμανός συναδελφός του Ντένις Γκάνζελ, αντιθέτως, είναι σαν ένας ριψοκίνδυνος σέρφερ πάνω στο «Κύμα», μια επίσης καινούργια ταινία ευρωπαϊκής παραγωγής με αφετηρία τη σχέση δασκάλου - μαθητή. Ο Γκάνζελ χρησιμοποιεί τη σχολική αίθουσα σαν ένα δοκιμαστικό σωλήνα για να μελετήσει το μεγάλο γερμανικό τραύμα του 20ού αιώνα. Στο τέλος, συμπεραίνει πως ο αποτελεσματικότερος καταλύτης για τη χημεία του ναζισμού είναι η παροιμιώδης γερμανική πειθαρχία. Το «Κύμα» εκτυλίσσεται σαν ένα πείραμα, μέρος μιας σύγχρονης εκπαιδευτικής διαδικασίας, και καταλήγει σε ένα φαινόμενο σαν κι αυτό του Κόλουμπαϊν.

Ο διάλογος

Στον χολυγουντιανό «Κύκλο των χαμένων ποιητών», που σημάδεψε εμπορικά και καλλιτεχνικά το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’80, ένας ιδεαλιστής καθηγητής Λογοτεχνίας αποτρέπει πρόσκαιρα ένα προμελετημένο «έγκλημα» και γίνεται ήρωας. Εμπνέει τους μαθητές του να «αδράξουν τη μέρα» και ανοίγει ένα παράθυρο για να μπει φως σε ένα συντηρητικό κολέγιο - τάφο, όπου το ένστικτο καταπιέζεται και η ελεύθερη σκέψη ευνουχίζεται. Η γνώση χωρίς τη χαρά της ζωής είναι μια θηλιά σαν αγχόνη για τον σημερινό έφηβο και τον αυριανό ελεύθερο πολίτη.

Το «Ανάμεσα στους τοίχους» βρίσκεται στον αντίποδα. Είναι μια αποδραματοποιημένη ταινία με κεντρικό πρόσωπο έναν ευσυνείδητο και κοινωνικά ανήσυχο φιλόλογο, που όμως δεν αναδεικνύεται σε πνευματικό ηγέτη μιας τάξης νεαρών «αγριμιών» (ο ρατσισμός αναπαράγεται ποικιλοτρόπως μέσα στην αίθουσα, κυρίως από τους μαθητές).

Ερωτήματα

Ο Καντέ παρακάμπτει τη σύγκρουση του ατόμου με το «σύστημα». Εστιάζεται στο σχολείο ως ένας θεσμός δημοκρατικός και στη συνέχεια μας βομβαρδίζει με δεκάδες ερωτήματα: Ο διάλογος και οι συμμετοχικές διαδικασίες μπορούν να είναι βασικοί άξονες της παιδαγωγικής διαδικασίας, ακόμη και σε μια πολυσυλλεκτική κοινωνία που επιδιώκει την αφομοίωση του διαφορετικού σε έναν ενιαίο κορμό; Πόσο ανεκτικός πρέπει να είναι ο καθηγητής; Ποιος είναι ο ρόλος του σε ένα σχολείο, όπου φαινομενικά έχουν πέσει τα παλιά τείχη ανάμεσα σε αυτόν και στην τάξη που έχει απεναντί του; Εχει λόγο ύπαρξης ένα παιδαγωγικό σύστημα - θεμέλιο κοινωνίας «ευτυχισμένων ανθρώπων», σε συνθήκες άγριου ανταγωνισμού και κοινωνικού αποκλεισμού; Η ιδέα για ένα δημοκρατικό σχολείο χρεοκόπησε επειδή ο μαθητής στερείται ωριμότητας και ο δάσκαλος βολεύεται πίσω από γραφειοκρατία; Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, μήπως θα ’πρεπε να επανεκτιμήσουμε τη σχολική αίθουσα με τα θρανία παρατεταγμένα σε σειρά; Η επιστροφή στην εποχή του μαυροπίνακα είναι οπισθοδρόμηση. Οπισθοδρόμηση είναι κι όταν το σύστημα αμφισβητεί το αυτονόητο: ο δάσκαλος είναι αυτός που έχει την εξουσία, γιατί αυτός αναλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης μέσα στην τάξη. Αυτά κι άλλα πολλά τέτοια ερωτήματα απασχολούν τον Καντέ.

Το «Ανάμεσα στους τοίχους» αρχίζει μελαγχολικά σαν το φθινόπωρο, στους χώρους όπου συνεδριάζουν οι καθηγητές και κλιμακώνεται σαν συνεδρία ομαδικής ψυχοθεραπείας μέσα σε μια τάξη. Κλείνει, μετά μια μονομαχία που είχε μόνον ηττημένους στο προαύλιο του σχολείου με τον καθηγητή να προσπαθεί να ξαναχτίσει τη σχέση εμπιστοσύνης με τους μαθητές του. Σαν ένας σύγχρονος Σίσυφος, που κοιτάζει ξανά προς την κορυφή του λόφου. Ο Καντέ αφήνεται στους νεαρούς ερασιτέχνες ηθοποιούς του να τον οδηγήσουν μέχρι τις απαρχές της γαλλικής νουβέλ βαγκ: τον θεωρητικό Αντρέ Μπαζέν, που εννοούσε το σινεμά ως ένα παράθυρο στον κόσμο και τον Φρανσουά Τριφό, τον πιο τρυφερό και πολυεπίπεδο εκπρόσωπό της.

Η πειθαρχία

Το «Κύμα», που είναι το πιο πρωτότυπο μάθημα νεότερης γερμανικής Ιστορίας, φέρνει στο νου τον τρόπο με τον οποίο εξετάζει τη βία στις ταινίες του ο Αυστριακός Μίκαελ Χάνεκε, θεωρώντας την ένα καρκινικό κύτταρο της ανεπτυγμένης και ψυχρής κεντροευρωπαϊκής κοινωνίας. Στη «Δασκάλα του πιάνου» σχολιάζονται η απόλυτη ακρίβεια και η πειθαρχία ως βασικά στοιχεία της δομής και της αρμονίας ενός πολιτισμού που κρύβει στον πυρήνα του τον καταναγκασμό και τη διαστροφή. Στο «Κύμα», που κυλάει με το ρυθμό και την ένταση ενός ρέιβ πάρτι, η ακύρωση της ατομικότητας στο όνομα του ομαδικού πνεύματος, μέσω της θέσπισης κανόνων και της αυστηρής πειθαρχίας, είναι μια διαδικασία εκφασισμού της κοινωνίας.

Ο Γκάνζελ, με τον τρόπο που σκιαγραφεί τον κεντρικό ήρωά του, μας υπενθυμίζει έμμεσα πως ο Χίτλερ δεν πήρε την εξουσία με πραξικόπημα, αλλά με εκλογές. Ενας αντικομφορμιστής καθηγητής, πρώην αναρχικός, αναλαμβάνει ένα «πείραμα» που άπτεται του μαθήματος της πολιτικής επιστήμης, στο πλαίσιο μιας εκπαιδευτικής εβδομάδας. Ξεκινώντας από την έννοια της αυτοκράτειας (σύμφωνα με το λεξικό, η απόλυτη εξουσία, η απεριόριστη ελευθερία, αλλά και η αυτοκυριαρχία) επιχειρεί να διερευνήσει στην πράξη τις έννοιες της δημοκρατίας και της δικτατορίας. Οι μαθητές του τον εκλέγουν αρχηγό και αρχίζουν να αποδέχονται νέους κανόνες συμπεριφοράς. Σηκώνονται όρθιοι όταν παίρνουν το λόγο. Ντύνονται όλοι το ίδιο στο όνομα της ισότητας και στη συνέχεια σκέφτονται όλοι το ίδιο. Προς τα μέσα της εβδομάδας, έχοντας ήδη αισθανθεί μια πρωτόγνωρη αίσθηση ασφάλειας και αυτοπεποίθησης, φτιάχνουν ένα σύμβολο για την ομάδα τους και χαιρετιούνται μεταξύ τους με ένα δικό τους στρατιωτικό χαιρετισμό. Στο τέλος της εβδομάδας, ο καθηγητής χάνει τον έλεγχο της ομάδας, που έχει πλέον πάρει τα χαρακτηριστικά μιας ναζιστικής συμμορίας.

Αξίζει να δείτε

Ανάμεσα σε τοίχους (2008) του Λοράν Καντέ

Ο τελευταίος Χρυσός Φοίνικας των Καννών. Ενα εξαιρετικά ισορροπημένο φιλμ μεταξύ ντοκιμαντέρ και μυθοπλασίας, που θέτει σοβαρά ζητήματα γύρω από το σημερινό δημόσιο σχολείο. Βασίζεται στο ομότιτλο αυτοβιογραφικό βιβλίο του καθηγητή και συγγραφέα Φρανσουά Μπεγκοντό (εκδόσεις Μεταίχμιο) που πρωταγωνιστεί στην ταινία. (Προβάλλεται από την περασμένη Πέμπτη)

Το κύμα (2008) του Ντένις Γκάνζελ

Ο ναζισμός του... σωλήνα. Σε ενα γερμανικό λύκειο, μια τάξη μετατρέπεται σε «δοκιμαστικό σωλήνα» για ένα πείραμα στο πλαίσιο μιας εκπαιδευτικής εβδομάδας. Αντικείμενο μελέτης είναι η έννοια της αυτοκράτειας, πάνω στην οποία βασίζονται οι δικτατορίες. Η ενεργός συμμετοχή του υπεύθυνου καθηγητή και των μαθητών - εθελοντών στο πείραμα μετατρέπει την τάξη σε ναζιστικό κέντρο νεοσυλλέκτων. (Θα κάνει πρεμιέρα στις 13 Νοεμβρίου)

Ο κύκλος των χαμένων ποιητών (1989) του Πίτερ Γουίαρ

Ενας φιλόλογος διδάσκει τους μαθητές του να αγαπούν την ποίηση και να αμφισβητούν. Γεγονός που θα δημιουργήσει προβλήματα σε ένα αυστηρά πειθαρχημένο κολέγιο, όπου η ελεύθερη σκέψη θεωρείται επίκινδυνη. (Σε dvd από την Audio Visual)

Τα παιδιά της χορωδίας (2004) του Κριστόφ Μπαρατιέ

Η διαφορά του δασκάλου από τον θηριοδαμαστή σε μια τρυφερή γαλλική ταινία, που διαδραματίζεται σε ένα αναμορφωτήριο εν έτει 1948. Ενας άνεργος καθηγητής Μουσικής έρχεται σε αντιπαράθεση με τον αυταρχικό διευθυντή του «σχολείου». (Σε dvd από τη Rosebub)

Ενα αγρίμι στην πόλη (1970) του Φρανσουά Τριφό

To 1806 ένας γιατρός, αφιερωμένος στην εκπαίδευση κωφάλαλων παιδιών, προσπαθεί να εντάξει στην κοινωνία ένα δωδεκάχρονο αγόρι που βρέθηκε σε άγρια κατάσταση στο δάσος της Αβερόν. Το «αγρίμι» αιχμαλωτίζεται από τους κατοίκους του χωριού και κατόπιν «υιοθετείται» από τον ουμανιστή γιατρό, που αρχίζει τη μάχη για να αποσπάσει το «ζώο» από τη «φυσική κατάσταση» και να το εξανθρωπίσει εφαρμόζοντας τις απόψεις του περί παιδαγωγικής. (Σε dvd από την Odeon)

Εάν (1968) του Λίντσεϊ Αντερσον

Η πιο βαθιά κινηματογραφική τομή στο αυταρχικό σχολείο, από τον πρωτεργάτη του αγγλικού φρι σίνεμα Λίντσεϊ Αντερσον, γίνεται σε ένα ακριβό ιδιωτικό κολέγιο και εντάσσεται στο κύμα της αμφισβήτησης του ’60. (Εάν η αγγλική γλώσσα δεν αποτελεί εμπόδιο, αναζητήστε την ταινία σε dvd, με τον πρωτότυπο τίτλο «If», στο www.amazon.com. H συλλεκτική έκδοση της Criterion είναι η καλύτερη.)

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_civ_1_26/10/2008_289427

Σάββατο 18 Οκτωβρίου 2008

Η εμπιστοσύνη κάνει τους Δανούς τους πιο ευτυχισμένους ανθρώπους στον κόσμο.

Η εμπιστοσύνη συνδέεται πέρα από την οικονομία και με την καλύτερη λειτουργία του δικαστικής εξουσίας και την εύρυθμη εκπαίδευση.

Σε καιρούς όπως οι σημερινοί, κανείς δεν είναι απρόσβλητος από τη νόσο της κατάθλιψης. Ωστόσο, έρευνες του δείχνουν ότι οι Δανοί είναι οι ευτυχέστεροι άνθρωποι στον κόσμο και αυτό χάρη σε έναν βασικό παράγοντα - την εμπιστοσύνη.

Μάλιστα, τα τελευταία 20 χρόνια τα 5,5 εκατ. Δανών βρίσκονται πάντα στην κορυφή της ευτυχίας, σύμφωνα με τον Δείκτη Αυτοπροσδιορισμού Ικανοποίησης Ζωής αλλά και βάσει ερευνών του Πανεπιστημίου του Michigan.

Ο συγκεκριμένος λαός - που συγκαταλέγεται επίσης μεταξύ των πιο ευκατάστατων - διατηρεί μια παράδοση στην ισότητα και την εμπιστοσύνη, με τέτοιο τρόπο που δεν συνηθίζεται.

Η ωφέλειας που προκύπτει από αυτήν την εμπιστοσύνη καθρεφτίζεται στο Χρηματιστήριο της Δανίας. Αυτό δε σημαίνει ότι έχει ξεφύγει από το «μακελειό» των παγκόσμιων αγορών, αλλά πάνω από πέντε χρόνια βρίσκεται στις μεγαλύτερες χρηματιστηριακές αγορές. Άλλωστε, μέσα στην θύελλα της οικονομικής κρίσης, ήταν μία από τις πρώτες χώρες που εγγυήθηκαν απεριόριστη εγγύηση στις καταθέσεις.

Ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη (OECD) εξηγεί την ευτυχία των Δανών στο γεγονός ότι καταναλώνουν ένα σχετικά ίσο μερίδιο του πλούτου τον οποίο παράγουν αλλά και στο γεγονός ότι εμπιστεύονται ο ένας τον άλλον.

"Η Δανία είναι μία από τις χώρες με τα υψηλότερα επίπεδα εμπιστοσύνης μεταξύ των κατοίκων της. Σε άλλα κράτη, οι άνθρωποι είναι πιο κυνικοί απέναντι στις κυβερνήσεις, τις δουλειές και τους συνανθρώπους τους», δήλωσε στο BBC, η Ιουστίνη Φίσερ, οικονομολόγος του OECD.

Ο νεοσύλλεκτος Σορέν Κρίστιανσεν, 32 ετών, χαλαρώνει με την κοπέλα του στο διαμέρισμα που νοικιάζουν στην Κοπεγχάγη. Ο ίδιος δηλώνει ότι η εμπιστοσύνη του προσφέρει ασφαλέστερη καθημερινή ζωή. «Με κάνει χαρούμενο να ζω σε μία χώρα, όπου μπορείς να περπατάς ανέμελα και να μην έχεις τίποτε να φοβηθείς», εξηγεί.

Το πρόβλημα στην κυβέρνηση της Δανίας είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι στο εξωτερικό δεν γνωρίζουν πόσο ευτυχισμένοι είναι οι Δανοί ή το γιατί. Έτσι λοιπόν, η κυβέρνηση δαπανά 75 εκατ. δολάρια, προκειμένου να βελτιώσει την εικόνα της.

Ο Δανός διπλωμάτης Κλάβς Χολμ ισχυρίζεται ότι ο κόσμος έχει συνδιάσει την χώρα του με τον Χανς Κρίστιαν Άντερσεν, την Μικρή Γοργόνα και το Τίβολι Γκάρντεν. «Αυτό που δεν βλέπουν είναι ότι η χώρα αυτή έχει μοναδικές αξίες», τονίζει και προσθέτει: «Οι Δανοί είναι οι Ευτυχισμένοι Άνθρωποι. Γιατί;». Εξηγεί επίσης ότι ο λαός αυτός βρίσκει μικρές απολαύσεις σε απλά πράγματα, όπως το κολύμπι στο λιμάνι μια καλοκαιρινή ημέρα, το οποίο οπουδήποτε αλλού θα έμοιαζε επικίνδυνο.

Μια γυναίκα που κάνει ποδήλατο στους δρόμους της Κοπεγχάγης δείχνει ότι σημαίνει πολλά για αυτήν η ασφάλεια και η εμπιστοσύνη στον συνάνθρωπο.

Το Σάμσο, νησί της Δανίας, του οποίου οι ντόπιοι κάτοικοι έχουν αναπτύξει μια αυτάρκεια στις ανανεώσιμες πηγές, αποτελεί ένα παράδειγμα του αισθήματος της εμπιστοσύνης.

Δεν είναι απόλυτα σαφές πώς οι Δανοί κατάφεραν να εμπιστεύονται σε τέτοιο βαθμό ο ένας τον άλλον, πιθανόν έχει κληρονομηθεί από γενιά σε γενιά, δηλώνει ο Κρίστιαν Μπγιόρνσκοβ, καθηγητής Πανεπιστημίου.

"Πιστεύουμε ότι η καταγωγή του συναισθήματος αυτού εντοπίζεται πολύ πίσω στον χρόνο. Ίσως ακόμα και στην εποχή των Βίκινγκς», ισχυρίζεται ο καθηγητής συμπληρώνοντας βέβαια ότι πρόκειται για εικασίες.

Ως ένδειξη, δήλωσε ότι οι έρευνες έχουν αποδείξει ότι οι απόγονοι αυτών των Σκανδιναβών που μετανάστευσαν στις Ηνωμένες Πολιτείες τον 19ο αιώνα είναι γενικά οι πιο πιστοί Αμερικανοί του σήμερα.

Ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη σημειώνει ότι υπάρχει σχέση μεταξύ της εμπιστοσύνης και της οικονομικής ανάπτυξης. «Αν εμπιστεύεσαι κάποιον στις συναλλαγές; των αγορών, τότε έχεις χαμηλότερες απώλειες και κόστη. Δεν χρειάζεται καν να κάνεις συμβόλαια, αν βασίζεσαι στην εμπιστοσύνη του λόγου».

Ο καθηγητής Κρίστιαν Μπγιόρνσκοβ συνδέει την εμπιστοσύνη πέρα από την οικονομία και με την καλύτερη λειτουργία του δικαστικής εξουσίας και την εύρυθμη εκπαίδευση.

Ο Οργανισμός για την Οικονομική Συνεργασία και Ανάπτυξη επεξεργάζεται από το 2007 την συνεργασία με άλλους διεθνείς οργανισμούς ώστε να προωθήσουν την ανάπτυξη στατιστικών δεδομένων πέρα από τις συμβατικές οικονομικές μετρήσεις.

www.kathimerini.gr
http://portal.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_kathciv_1_16/10/2008_252506

Δευτέρα 13 Οκτωβρίου 2008

Aποτυπωματα

Κάψτε επιτέλους και τα Μουσεία...

... το αξίζουμε

Από τον Αλέξανδρο Πιστοφίδη

«Στο επιστημονικής φαντασίας διήγημα «Fahrenheit 451» του Bradbury (1953), το οποίο ο Φ. Τριφό γύρισε σε φιλμ, η ιστορία διαδραματίζεται σε έναν μελλοντικό κόσμο, όπου η κατοχή και η ανάγνωση βιβλίων αποτελεί έγκλημα.

Οι πολίτες κρατούνται σε μια κατάσταση τεχνητής ψυχικής ευφορίας (αποβλάκωσης), με ναρκωτικά και τεράστιες οθόνες τηλεόρασης ολόγυρά τους, ώστε να αποσπάται η προσοχή τους από σημαντικά θέματα που αφορούν άμεσα στη ζωή τους. Τεράστια «πάρκα αναψυχής» ενισχύουν ακόμη περισσότερο την αδιαφορία για αυτά που τους αφορούν άμεσα. Ανθρωποι που σκέπτονται ελεύθερα και ανεξάρτητα θεωρούνται επικίνδυνοι για τη διατήρηση του συστήματος και τα βιβλία θεωρούνται η κύρια αιτία αυτής της «αντικοινωνικής δράσης». Η πυροσβεστική υπηρεσία είναι υπεύθυνη για την ανακάλυψη και καταστροφή των βιβλίων.

Ένα μηχανικό σκυλί την βοηθάει να ανιχνεύσει τα κρυμμένα βιβλία και να τα κάψει, συλλαμβάνοντας τους κατόχους των. Ο αριθμός 451 που φέρουν τα κράνη των πυροσβεστών είναι ο βαθμός της κλίμακας Φαρενάϊτ στον οποίο καίγεται το χαρτί. Το πιο τρομαχτικό όμως είναι, πως αυτή η κοινωνική οργάνωση δεν έχει επιβληθεί από έναν δικτάτορα αλλά δημιουργήθηκε σιγά-σιγά και ανεπαίσθητα μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες. Οι άνθρωποι πείσθηκαν δημοκρατικά να επιλέξουν αυτόν τον τρόπο αυτοοργάνωσης, αφού είχαν ήδη προετοιμαστεί ψυχολογικά μέσα από τη διαφήμιση της τηλεόρασης και την καταναλωτική υστερία του shopping therapy.

Αν αυτή η ιστορία σας φαίνεται πολύ φανταστική για να γίνει κάποτε πραγματικότητα, σας υπενθυμίζω πως το ίδιο λέγανε και για το «1984» του Οργουελ. Σήμερα, ζούμε ήδη μέρος του φανταστικού κόσμου του, μόνο που οι περισσότεροι το αγνοούν. Αν η ιστορία σας φαίνεται πολύ φανταστική, ρίξτε μια ματιά γύρω σας και θα δείτε πόσοι ζουν ήδη στον φανταστικό κόσμο του Bradbury και πόσοι άλλοι θα προτιμούσαν μια ξέγνοιαστη ζωή με χαπάκια «ευτυχίας» (μαστουρωμένοι) καθηλωμένοι μονίμως μπροστά στην τηλεόραση. Δεν είναι τυχαίο, πως σύμφωνα με έρευνα του ΟΟΣΑ, που έγινε σε 33 χώρες, οι 15χρονοι μαθητές μας βγήκαν τελευταίοι στην ανάγνωση εξωσχολικών βιβλίων και οι 15χρονες μαθήτριές μας προ-τελευταίες.

  • Δεν είναι τυχαίο, που οι μοναδικοί μαθητές στον κόσμο, που στο τέλος της χρονιάς καίνε τα βιβλία τους επιδεικτικά, είναι οι έλληνες και αυτό γιατί αντί να μαθαίνουν πράγματα διασκεδάζοντας, υποχρεούνται να παπαγαλίζουν και να αποστηθίζουν βασανιστικά, ανοησίες, 15 ώρες το 24ωρο, τρέχοντας από το σχολείο στο φροντιστήριο.
  • Δεν είναι τυχαία η άνεση, με την οποία ακόμη και διευθυντές ελληνικών εφημερίδων μιλούν σήμερα δημοσίως και υποτιμητικά για τους λεγόμενους «κουλτουριάρηδες», υπονοώντας ότι είναι κάποιοι επικίνδυνοι αντικομφορμιστές βιβλιοφάγοι που στοχάζονται αντί να διαβάζουν μόνο τις αθλητικές και κοσμικές στήλες των φυλλάδων τους».( τα παραπάνω είναι από άρθρο μου που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα Metro πριν 2 χρόνια)

  • Αν κρίνει κανείς από τους ελάχιστους έλληνες επισκέπτες των δανειστικών βιβλιοθηκών μας και των μουσείων μας και από τα πλήθη των νέων που συρρέουν στο Athens Mall και στο Golden Hall, τότε, αν είναι ειλικρινής, θα πρέπει να παραδεχτεί ότι, η δήθεν αγανάκτηση για την πυρκαγιά στην Εθνική Βιβλιοθήκη είναι υποκριτική. Όπως υποκριτική είναι και η πανελλήνια απαίτηση για επιστροφή των μαρμάρων από τους μισούς αθηναίους, που δεν πάτησαν ποτέ το πόδι τους στην Ακρόπολη και από τους άλλους μισούς, δυνάμει, αρχαιοκάπηλους. Ακόμη και τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας έλληνες την πρωτοέκαψαν και μάλιστα χριστιανοί και όχι άραβες, όπως ψευδώς μαθαίνουμε στα άχρηστα σχολεία μας. Ας κάψουμε επιτέλους και τα μουσεία μας και ας επιστρέψουμε στις πραγματικές-αρχέγονες ρίζες μας, κάπου εκεί στις σαβάνες της Αιθιοπίας.

Λέμε ότι είμαστε κληρονόμοι των αρχαίων ελλήνων, δίχως διαθήκη όμως. Διότι αν οι Πλάτων, Αριστοτέλης κ.α. είχαν αυτήν τη δυνατότητα, θα μας είχαν αποκληρώσει, ως ανάξιους απογόνους. Ετσι όπως καταντήσαμε σαν λαός, δεν χρειαζόμαστε ούτε βιβλιοθήκες ούτε μουσεία. Ένα ισχυρό σοκ χρειαζόμαστε για να ξυπνήσουμε.

http://press-gr.blogspot.com/2008/12/blog-post_35.html

=====================================

Tης Mαριαννας Tζιαντζη

Τον Οκτώβριο του 2003, ο γνωστός και στους Ελληνες αναγνώστες οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν έγραφε στους «Νιου Γιορκ Τάιμς» ότι θα σημειωθεί οικονομική κρίση στις ΗΠΑ, αλλά αυτή δεν θα ξεσπάσει αμέσως: «Θα κρατήσει μερικά χρόνια η αυταπάτη. Αλλά κάποτε θα έρθει η στιγμή του κογιότ. Οπως στα καρτούν Road Runners, το κογιότ έχει τη συνήθεια, εκεί που τρέχει σε ένα λόφο, να κάνει αρκετά βήματα στον αέρα προτού αντιληφθεί ότι δεν υπάρχει τίποτα κάτω από τα πόδια του. Και μόνο τότε κάνει μια απότομη κατακόρυφη βουτιά».

Κανείς δεν αγαπά τις Κασσάνδρες που μιλούν για κρίση ή για το σύνδρομο του Τιτανικού, ιδίως όταν όλοι μας προτρέπουν «να περνάς καλά» και «σκέψου θετικά» (και κατανάλωσε υπερβολικά ακόμα και με δανεικά ή μάλλον κυρίως με δανεικά). Μόνο εκ των υστέρων αναλογιζόμαστε ότι κάπου υπάρχει λάθος και ότι η «θετική σκέψη» συχνά μεταφράζεται σε απουσία σκέψης ή σε αποδοχή των κυρίαρχων δογμάτων.

Αγωνιώδεις προσπάθειες καταβάλλονται, στην Αμερική και στην Ευρώπη, όχι για να αποφευχθεί η βουτιά αλλά για να πέσουμε, όσο γίνεται, στα μαλακά ή μάλλον για να οργανωθούν οι πτώσεις πρώτης και δεύτερης ταχύτητας.

Mετά τη Μαύρη Δευτέρα του Σεπτεμβρίου, όταν χρεοκόπησε η Lehman, ήρθε η πρώτη οκτωβριανή Μαύρη Δευτέρα της Ευρώπης. Τώρα πια δεν ζούμε από μέρα σε μέρα, αλλά από Δευτέρα σε Δευτέρα και αν σήμερα η Μαύρη Δευτέρα δεν μας τρομάζει είναι γιατί δεν είμαστε σίγουροι ότι δεν θα ξημερώσει μια Ακόμα Πιο Μαύρη. Αντί για carpe diem (άδραξε τη μέρα), έρχεται μια Δευτέρα που μας αδράχνει και μας καταποντίζει.

Είναι η Ελλάδα ένας βράχος σταθερότητας μέσα στο αφηνιασμένο πέλαγος του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος; Η φωνή της λογικής, ο θρίαμβος της χρηστής διαχείρισης μέσα στο παγκόσμιο κουβάρι του κερδοσκοπικού παραλογισμού; Μα τι παράγουμε, τι δημιουργούμε για να μας αξίζει μια τέτοια θέση ζηλευτή; Εισάγουμε λεμόνια από την Αίγυπτο, σταφύλια από τη Χιλή, ηλεκτρικές συσκευές από τη Σλοβενία και την Τουρκία, σχολικά τετράδια, ρούχα και παιχνίδια από την Κίνα, παπούτσια από την Ταϊβάν, καρύδια και κολέγια από την Καλιφόρνια, ιδέες και σκέψεις από το Google, ενώ ακόμα και τα σενάρια στα δημοφιλή ελληνικά σίριαλ είναι ισπανικής προέλευσης. Παίρνουμε δάνεια για τις διακοπές, για τις σπουδές στο πανεπιστήμιο, για το καινούργιο αυτοκίνητο, για μια πλάκα μπετόν αρμέ πάνω από το κεφάλι μας και μια θέση γκαράζ στο υπόγειο, για γάμους, βαφτίσια και κηδείες, χτίζουμε παλάτια στην κυμαινόμενη άμμο των επιτοκίων.

Οταν οι ευρωπαϊκές στατιστικές δείχνουν ότι μεγαλώνει και στην Ελλάδα το ποσοστό των 15χρονων μαθητών που δυσκολεύονται στην ανάγνωση, μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι κάνουμε βήματα στον αέρα, παρ’ όλο που τα ίδια παιδιά μπορεί να δίνουν μάχες στον αέρα του Διαδικτύου ή της κινητής τηλεφωνίας εντυπωσιάζοντάς μας με την ταχύτητα με την οποία κινούνται τα δάχτυλά τους πάνω στα πλήκτρα. Στον αέρα οι θρίαμβοι και οι ήττες τους, στον αέρα το μέλλον τους, σε μια φούσκα μέσα η ζωή τους.

Τρέχουν τα μικρά κογιότ, όπως εξακολουθούν να τρέχουν και τα μεγάλα. Μόνο που τα μεγάλα έχουν αλεξίπτωτο που θα ανακόψει την πτώση, ενώ τα δικά μας φτερά είναι κολλημένα με δανεικό κερί.

http://news.kathimerini.gr/4dcgi/_w_articles_columns_1_12/10/2008_287726