Ο ΗΛΙΑΣ ΚΑΡΑΒΟΛΙΑΣ
με ένα λυχνάρι, φωτίζει τα σκοτάδια του καιρού μας!
Κυκλοφορεί στο διαδίκτυο εδώ και καιρό: πατέρας ρωτάει τον ενήλικα γιό του γιατί δεν βρίσκει επιτέλους μια δουλειά, αφού κατάφερε και πήρε το πτυχίο. Και αυτός του απαντάει: «Είμαι you tuber, influencer στο Instagram, πάω για ambassador, αλλά και top scorer στο gaming tournament. Kαταλαβαίνεις πατέρα ότι δεν μου περισσεύει χρόνος για τίποτα άλλο».
Ας συνειδητοποιήσουμε οτι υπάρχει ο κίνδυνος, πολύπλευρος, από την ψευδαίσθηση του «ταλέντου» και της «ικανότητας» , που καλλιεργούνται και επιβραβεύονται λόγω της υπερδικτύωσης. Και αυτός ο κίνδυνος ισως και να συμβάλλει στην ''άνοδο της ασημαντότητας'' που περιέγραφε κάποτε ο Καστοριάδης. Ας στοχαστούμε κατά πόσο εν καιρώ πανδημίας αυξάνεται η κουλτούρα του ψηφιακού ναρκισσισμού και η ψυχοπαθολογία της υπερδίεγερσης που συντελείται μέσα στα social media: '' Με ακολουθούν, άρα υπάρχω, άρα μπορώ να κερδίσω πουλώντας την εικόνα μου στους πολλούς ''. Στην πραγματικότητα αυτό είναι άποτέλεσμα της συστημικής στόχευσης μαζικής εξατομίκευσης. Μια κοινωνική μηχανική δημιουργίας υποκειμένων που σταδιακά θα είναι αποκομμένα απο το κοινωνικό-πολιτικό γίγνεσθαι και τους σχεδιασμούς της εξουσίας και των ελίτ. Οι περισσότεροι νέοι αφοσιώνονται πλέον εμμονικά σε τεχνικές και μεθόδους ψηφιακής κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό είναι υποτίθεται το διαβατήριο για να πιάσουν υψηλή θέση στην αγορά, αφού πρώτα χτισουν image/profile ως επιδραστικές περσόνες στην ιντερνετική γή της επαγγελίας. Αυτή την γη που αντικαθιστά επικίνδυνα τις φυσικές αγορές και δίνει την ψευδαίσθηση στο άτομο ότι ξεκινάει να «παράγει», να δημιουργεί, να δομεί «επαγγελματική» ταυτότητα.Ειναι το σημείο που ο μανιακός νεοφιλελευθερισμός, που πρεσβεύει τον άνθρωπο-μετοχή, βρίσκει στα social media την έξοδο κινδύνου για το κεφάλαιο επιστρατεύοντας τους ψηφιακούς ρόλους των υποκειμένων. Το οποίο κεφάλαιο, πριν ξεσπάσει η πανδημία ακόμη, έδειχνε ότι δεν μπορούσε να ακολουθήσει την ανεξέλεγκτη παραγωγή και τις ροές δεδομένων, το συμπεριφορικό πλεόνασμα δηλαδή . Και εδώ είναι το κομβικό σημείο : στην διαδικτυακή επικράτεια εγκαθίσταται εύκολα η ιδεολογία του εφικτού και η υποσχεσιολογία των δήθεν ίσων ευκαιριών για επιτυχία. Και εμφανίζεται ως ρεαλιστική /πραγματική, η σχεδόν φαντασιακή εκδοχή της ελεύθερης και ανοριοθέτητης αγοράς. Εκεί δηλαδή που το personal branding μοιάζει να μπορεί να σου φέρει κέρδη πουλώντας τους followers που χτίζεις στο instagram, ως δυνητικούς πελάτες.Με αλλα λογια : Η χρηματιστικοποίηση του βίου περνάει έξυπνα, αθόρυβα( σχεδόν εκλογικεύεται) μέσα απο αυτά τα φαινόμενα εκτόξευσης της ιντερνετικής εκθεσιακής αξίας της εικόνας του εαυτού. Μοιάζει ως ο απόλυτος εκδημοκρατισμός ευκαιριών, ως υπερφιλελευθεροποίηση και απελευθέρωση της ανθρώπινης δυνατότητας για κέρδος, φήμη, πρόοδο. Προφανώς και δεν είναι έτσι.. Εδώ έχουμε να κάνουμε με υπόρρητες και αφανείς διεργασίες στο νέο «ψηφιακό» ασυνείδητο. Έχουμε να κάνουμε με μελλοντικές αποτυπώσεις ανισοτήτων στο κοινωνικό γίγνεσθαι και στο συλλογικό ασυνειδητο. Γιατί είναι ασυνείδητη η τροφοδοσία κέρδους/υπεραξίας σε κατασκευαστές και διαχειριστές επιθυμητικών λογισμικών μηχανών, που αποδεικνύεται ότι δεν επανεπενδύουν μεγάλο μέρος από τα κέρδη τους σε βιώσιμες θεσεις εργασίας αλλά σε αυτοματοποιημένα και ρομποτικά λογισμικά. Η αλγοριθμική της δικτύωσης συναντά την μηχανική της φθηνής οριακής χρησιμότητας .Και κάπως ετσι ο καπιταλισμός θα συνεχίζει να θρέφεται απο την κοινωνία του θεάματος, που έλεγε ο Ντεμπόρ. Και το υποκείμενο θα μοιάζει με μετοχή που προσπαθεί να αποκτήσει κεφαλαιοποίηση και αξία ώστε να εισαχθεί στο διαδικτυακό χρηματιστήριο και να ρευστοποιήσει κάποτε την επιρροή του στα μέσα δικτύωσης. Αυτό που η πλειοψηφία στο τέλος αποκτά, αφού μόνο ελάχιστοι είναι αυτοί που τελικά θα καταφέρουν να κεφαλαιοποιήσουν την εκθετική δικτύωση, είναι νευρώσεις, ματαίωση και διαταραχές προσωπικότητας. Η ψηφιακή εγγύτητα θα καθηλώνει τον κοινωνικό δεσμό και στο συλλογικό ασυνείδητο θα συνεχίσει να εισβάλλει επιτυχώς η πολιτική οικονομία της νεοφιλελεύθερης κουλτούρας και του κοινωνικού δαρβινισμού. Πίσω απο την παιγνίδοποίηση του διαδικτυακού χρόνου και την εκμετάλλευση της υπερδικτύωσης με την ψηφιακή εικόνα του εαυτου, παραμονεύει η ρήξη με τις υγιείες και φυσιολογικές διαδικασίες υποκειμενοποίησης, κοινωνικοποίησης και τελικά απόκτησης ταυτότητας του υποκειμένου.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου