37 χρόνια από την κατάργηση της σχολικής ποδιάς
Σαν σήμερα, πριν από 37 χρόνια, στις 06-02-1982 το -ορθόδοξο- Πασόκ του Α. Παπανδρέου καταργεί τις σχολικές ποδιές. Πρόλαβα, ώστε η πρώτη μου φωτογραφία στο νηπιαγωγείο να είναι με ποδιά...
Με την ανάγνωση της εποχής η είδηση έμοιαζε και ήταν καλή. Επιτέλους, παιδιά και γονείς απελευθερώθηκαν από την επιβεβλημένη ενδυματολογική ομοιομορφία, που βέβαια λειτουργούσε ως μέθοδος αναγκαστικής ομογενοποίησης και κιμαδοποίησης. Επρόκειτο για την πρακτική εκδήλωση μιας ιδιότυπης κοινωνικής μηχανικής που είχε δομηθεί με στρατιωτική αντίληψη και στόχος της ήταν η καλλιέργεια ψευδοεθνικοπατριωτών πολιτών (μην ξεχνάμε ότι το κακοραμμένο ρούχο ήταν πάντοτε μπλε με λευκά στοιχεία παραπέμποντας στη σημαία της χώρας).
Με την κατάργηση της ποδιάς, τα παιδιά είχαν τη δυνατότητα να εκφράζονται με το ντύσιμό τους, να αναπτύσσουν αυτοτελώς και ανεξάρτητα το καθένα την προσωπικότητά του, να εκπέμπουν το μήνυμά τους στον κόσμο, με το πρώτο πράγμα που προσέχουμε στους άλλους: Με την εμφάνισή τους. Η κατάργηση θεωρήθηκε και ήταν ένα προοδευτικό μέτρο, μια τομή στην αντίληψη, τη δομή και τη λειτουργία του ίδιου του κράτους, που έδειχνε πλέον, πιο σύγχρονο, πιο δημοκρατικό, πιο δεκτικό απέναντι στους πολίτες του.
Όμως, μετά από 37 χρόνια, δεν είμαι βέβαιος ότι η κατάργηση της ποδιάς ήταν η καλύτερη δυνατή λύση σε σχέση με την βελτίωσή της.
Η χώρα διαβιεί επίσημα τον 10 χρόνο οικονομικής κρίσης (και με βάση τα μνημόνια απομένουν μόνο άλλα 42 χρόνια μέχρι τη λήξη της εποπτείας). Η μεταμνημονιακή εποχή είναι στην ουσία η αποδοχή της ανωμαλίας ως δήθεν κανονικότητας.
Για τους γονείς, όχι μόνο υπό τις τρέχουσες συνθήκες οικονομικής κόπωσης αλλά και προ κρίσης, το ντύσιμο ήταν και είναι ένα ακριβό σπορ, στο οποίο δεν μπορούν να ανταποκριθούν όλοι και εξίσου. Η εκ μέρους των παιδιών βούληση για το διαρκώς "καλύτερο-διασημότερο-λαμπρότερο-ακριβότερο band name" ρούχο ή παπούτσι, πέφτει με μεγαλύτερο βάρος στους γονείς που μάχονται να κερδίσουν τα προς το ζην αδυνατώντας, πολλές φορές, να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις.
Η κατάργηση της ποδιάς στα παιδιά ενδέχεται να δημιουργεί συνθήκες ελιτισμού ή αντίστροφα κοινωνικού αποκλεισμού, αφού ο μη έχων και μη προνομιούχος μαθητής αδυνατεί να είναι "cool", "γαμάτος" ή εν πάση περιπτώσει "trendy".
Άλλωστε, η σταδιακή μετατροπή μας από πολίτες σε καταναλωτές αποδίδει πλέον περισσότερη αξία στο "φαίνεσθαι" παρά στο "είναι" του καθενός, το οποίο μπορεί να είναι πολύ λαμπρό, αλλά δυστυχώς δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά.
Ο καταναλωτισμός, που καλλιεργείται με κάθε τρόπο, καθημερινά σε όλη μας τη ζωή ως τρόπος ζωής, η εγκατεστημένη (ως νοοτροπία ζωής) αρχή της ήσσονος προσπάθειας και η μετατροπή μας από πολίτες σε καταναλωτές άνοιξε νέες αγορές, που είναι αναγκαίες για την επιβίωση του καπιταλισμού αλλά ταυτόχρονα μας εγκλώβισε σε μια περιδίνηση ματαιοδοξίας, που υποβαθμίζει την ποιότητά μας ως ανθρώπων.
Παρόλο που τότε υποδέχτηκα με μεγάλη χαρά την κατάργηση εκείνου του κακόγουστου μπλε ρούχου (είχα ακούσει ότι δεν μου πήγαινε και δεν την ήθελα καθόλου), σήμερα, 37 χρόνια μετά, δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι η κατάργηση της σχολικής ποδιάς ήταν το ενδεδειγμένο θετικό μέτρο που χρειαζόταν η παιδεία της χώρας.
Νομίζω ότι θα προτιμούσα, τελικά, να είχε εφαρμοσθεί εκείνο το μυθικό "5% για την παιδεία", που έλεγε το τότε -ορθόδοξο- Πασόκ. Θα το προτιμούσα ακόμα και συνταγματικά κατοχυρωμένο.
Αλλά, δυστυχώς, στη χώρα που η πολιτική καταναλώνεται είτε ως πλάκα, είτε ως κλάκα, η πιο ουσιώδης εξαγγελία που έγινε, φαίνεται να σκεπάστηκε από τις σκισμένες ποδιές του 1982...
Σαν σήμερα, πριν από 37 χρόνια, στις 06-02-1982 το -ορθόδοξο- Πασόκ του Α. Παπανδρέου καταργεί τις σχολικές ποδιές. Πρόλαβα, ώστε η πρώτη μου φωτογραφία στο νηπιαγωγείο να είναι με ποδιά...
Με την ανάγνωση της εποχής η είδηση έμοιαζε και ήταν καλή. Επιτέλους, παιδιά και γονείς απελευθερώθηκαν από την επιβεβλημένη ενδυματολογική ομοιομορφία, που βέβαια λειτουργούσε ως μέθοδος αναγκαστικής ομογενοποίησης και κιμαδοποίησης. Επρόκειτο για την πρακτική εκδήλωση μιας ιδιότυπης κοινωνικής μηχανικής που είχε δομηθεί με στρατιωτική αντίληψη και στόχος της ήταν η καλλιέργεια ψευδοεθνικοπατριωτών πολιτών (μην ξεχνάμε ότι το κακοραμμένο ρούχο ήταν πάντοτε μπλε με λευκά στοιχεία παραπέμποντας στη σημαία της χώρας).
Με την κατάργηση της ποδιάς, τα παιδιά είχαν τη δυνατότητα να εκφράζονται με το ντύσιμό τους, να αναπτύσσουν αυτοτελώς και ανεξάρτητα το καθένα την προσωπικότητά του, να εκπέμπουν το μήνυμά τους στον κόσμο, με το πρώτο πράγμα που προσέχουμε στους άλλους: Με την εμφάνισή τους. Η κατάργηση θεωρήθηκε και ήταν ένα προοδευτικό μέτρο, μια τομή στην αντίληψη, τη δομή και τη λειτουργία του ίδιου του κράτους, που έδειχνε πλέον, πιο σύγχρονο, πιο δημοκρατικό, πιο δεκτικό απέναντι στους πολίτες του.
Όμως, μετά από 37 χρόνια, δεν είμαι βέβαιος ότι η κατάργηση της ποδιάς ήταν η καλύτερη δυνατή λύση σε σχέση με την βελτίωσή της.
Η χώρα διαβιεί επίσημα τον 10 χρόνο οικονομικής κρίσης (και με βάση τα μνημόνια απομένουν μόνο άλλα 42 χρόνια μέχρι τη λήξη της εποπτείας). Η μεταμνημονιακή εποχή είναι στην ουσία η αποδοχή της ανωμαλίας ως δήθεν κανονικότητας.
Για τους γονείς, όχι μόνο υπό τις τρέχουσες συνθήκες οικονομικής κόπωσης αλλά και προ κρίσης, το ντύσιμο ήταν και είναι ένα ακριβό σπορ, στο οποίο δεν μπορούν να ανταποκριθούν όλοι και εξίσου. Η εκ μέρους των παιδιών βούληση για το διαρκώς "καλύτερο-διασημότερο-λαμπρότερο-ακριβότερο band name" ρούχο ή παπούτσι, πέφτει με μεγαλύτερο βάρος στους γονείς που μάχονται να κερδίσουν τα προς το ζην αδυνατώντας, πολλές φορές, να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις.
Η κατάργηση της ποδιάς στα παιδιά ενδέχεται να δημιουργεί συνθήκες ελιτισμού ή αντίστροφα κοινωνικού αποκλεισμού, αφού ο μη έχων και μη προνομιούχος μαθητής αδυνατεί να είναι "cool", "γαμάτος" ή εν πάση περιπτώσει "trendy".
Άλλωστε, η σταδιακή μετατροπή μας από πολίτες σε καταναλωτές αποδίδει πλέον περισσότερη αξία στο "φαίνεσθαι" παρά στο "είναι" του καθενός, το οποίο μπορεί να είναι πολύ λαμπρό, αλλά δυστυχώς δεν φαίνεται με την πρώτη ματιά.
Ο καταναλωτισμός, που καλλιεργείται με κάθε τρόπο, καθημερινά σε όλη μας τη ζωή ως τρόπος ζωής, η εγκατεστημένη (ως νοοτροπία ζωής) αρχή της ήσσονος προσπάθειας και η μετατροπή μας από πολίτες σε καταναλωτές άνοιξε νέες αγορές, που είναι αναγκαίες για την επιβίωση του καπιταλισμού αλλά ταυτόχρονα μας εγκλώβισε σε μια περιδίνηση ματαιοδοξίας, που υποβαθμίζει την ποιότητά μας ως ανθρώπων.
Παρόλο που τότε υποδέχτηκα με μεγάλη χαρά την κατάργηση εκείνου του κακόγουστου μπλε ρούχου (είχα ακούσει ότι δεν μου πήγαινε και δεν την ήθελα καθόλου), σήμερα, 37 χρόνια μετά, δεν είμαι καθόλου βέβαιος ότι η κατάργηση της σχολικής ποδιάς ήταν το ενδεδειγμένο θετικό μέτρο που χρειαζόταν η παιδεία της χώρας.
Νομίζω ότι θα προτιμούσα, τελικά, να είχε εφαρμοσθεί εκείνο το μυθικό "5% για την παιδεία", που έλεγε το τότε -ορθόδοξο- Πασόκ. Θα το προτιμούσα ακόμα και συνταγματικά κατοχυρωμένο.
Αλλά, δυστυχώς, στη χώρα που η πολιτική καταναλώνεται είτε ως πλάκα, είτε ως κλάκα, η πιο ουσιώδης εξαγγελία που έγινε, φαίνεται να σκεπάστηκε από τις σκισμένες ποδιές του 1982...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου